Çanakkale Ayvacık’ta Assos Antik Kenti’nde 3 bin 500 yıllık, 110 metre uzunluğunda Helenistik Dönem stoa kazıları sürüyor

Assos’ta 1881-1883 yıllarındaki birinci bilimsel kazıların akabinde 1981’de yine başlayan çalışmalar, kesintisiz devam ediyor.

Antik Çağ’da “Troas” olarak isimlendirilen bölgenin güney kıyısında, Midilli Adası’nın karşısındaki volkanik doruğun zirvesi ve yamaçlarında kurulup, asırlar boyunca çeşitli medeniyetlere konut sahipliği yapan Assos, kalıntıları ve doğasıyla her yıl çok sayıda turist çekiyor.

Çağlar boyunca değerli bir liman kenti olan Assos’ta Türk bilim insanları tarafından yürütülen hafriyatlarda 44. dönem çalışmaları sürdürülüyor.

“ANTİK KENTTE DEĞERLİ BİR STOA GÜN YÜZÜNE ÇIKARILIYOR”

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı ve Assos Hafriyat Heyeti Lideri Prof. Dr. Nurettin Arslan, Kültür ve Turizm Bakanlığı desteği ve İÇDAŞ’ın ana sponsorluğunda hafriyata devam ettiklerini söyledi.

Kazıların mevsim şartları el verdiğince 12 ay boyunca sürdürüldüğünü anlatan Arslan, şöyle konuştu:

“Bu yıl agorada (Yunan klasik döneminde, sitenin idare, siyaset ve ticaret işlerini konuşmak için halkın toplandığı alan) ‘kuzey stoa’ olarak isimlendirilen yaklaşık 110 metre uzunluğunda iki katlı olan yapının doğu kenarındaki bir kısmı açmayı planlıyoruz. Bu stoanın özelliği Bergama hükümdarlarının Helenistik periyotta kendi mimari tarzlarını yansıtmak için ortaya koydukları bir mimari olması.”

Arslan, eğimli bir arazi yapısına sahip alanda periyodun mimarlarının, özel bir mimari sistemle daha büyük yerler elde etme yoluna gittiğini belirlediklerini lisana getirerek, “Bu da kimin yaptırdığını bilmesek de 110 metre uzunluğunda iki katlı olan kuzey stoasında Bergama hükümdarlarının Helenistik devirde inşa ettirdiği tipik özgün yapılardan biri.” diye konuştu.

Çalışma yaptıkları yapının birinci katının büsbütün ayakta olduğunu anlatan Arslan, şöyle devam etti:

“Yapının toplam uzunluğu 110 metre olduğu için bu yapının tamamını açığa çıkarmak çok uzun yıllar alabilir. Evvelki yıllarda yapının batı kısmındaki bir kısmı açığa çıkarmıştık. Emelimiz bu yıl da yeniden bu yapının doğuda meclis binasının yanındaki kısmın bir kısmını açığa çıkarıp bu yapının büyüklüğünün ya da yerlerinin algılanması için gayret içindeyiz.”

2 BİN 200 YILLIK MOZAİK SERGİLENECEK

Prof. Dr. Nurettin Arslan, 2025’te en değerli keşifler ortasında, 2 bin 200 yıllık, çokgen taşlarla yapılmış, polygonal (çokgen) taşlarla üç renkli bitkisel ve geometrik motiflerden oluşan mozaiğin yer aldığını vurguladı.

Mozaiğin Helenistik periyoda ilişkin olduğunu kaydeden Arslan, “Yine bu yıl imkanlarımız ve mühletin kâfi olması halinde kelamını ettiğimiz bu taban mozaiğinin restore edilerek ziyaretçilere sergilenmesi öncelikli amaçlarımız ortasındadır.” formunda konuştu.

Arslan, kentin doğusunda “ana kapı” denilen bir yerin bulunduğuna değinerek, buranın etrafının kazılması ve nekropollerin araştırılmasının yeniden proje kapsamındaki çalışma alanlarını oluşturduğunu bildirdi.

Bizans periyoduna ilişkin “misafirhane” olarak adlandırabilecekleri yapıda da bu yıl kazıların süreceğini belirten Arslan, bu yapıda çalışmaları tamamlayabileceklerini kelamlarına ekledi.

patronlardunyasi.com