Gordion’da 47’nci tümülüs gün ışığına çıkarıldı

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Frig uygarlığının başşehri Gordion Antik Kenti’nde kazılan 47’nci tümülüs olan T26 tümülüsünde, 3,1 metreye 2,8 metre boyutlarında, ahşap konstrüksiyonlu bir mezar odasının gün yüzüne çıkarıldığını duyurdu.

Gordion’da düzenlenen merasimde konuşan Bakan Ersoy, Anadolu’nun, medeniyetin hafızası ve insanlığın hazine sandığı olduğunu vurgulayarak, “Kazı müddetlerinin 12 aya çıkarılmasıyla başlayıp yabancı kazıların da bu kapsama alınması, bütün kazıların başına Türk bilim insanlarından koordinatör atanması ve nihayetinde Geleceğe Miras projesinin hayata geçirilmesiyle devam eden ağır bir sürecin sonunda Türk arkeoloji tarihinin altın çağını başlattık.

Yine arkeoloji tarihimizde görülmemiş ölçüde sunduğumuz maddi ve lojistik takviyeler ile hafriyat, onarım, müdafaa, ihya ve inşa çalışmalarında adeta tarihi ayağa kaldırmakta, geçmişi bugüne ve geleceğe taşımaktayız.” dedi.

Gordion’un arkeoloji tarihine girişinin 131 yıl evvel Berlin-Bağdat tren yolu inşaatıyla gerçekleştiğini hatırlatan Ersoy, “Günümüze kadar geçen 100 yılı aşkın müddette tam 46 tümülüste hafriyatlar yapıldı. Bugün baktığımızda anıtsal Frig mimarisi, MÖ 800’e tarihlenen geniş tahribat katmanı ve Frig kraliyet ailesi ile aristokratlarına ilişkin güçlü mezarlarıyla Frig uygarlığının kimlik vesikası olan bir antik kent karşımızda duruyor.” diye konuştu.

Bakan Ersoy, Gordion’un 2023 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne kaydedildiğini belirterek, antik kentin “Geleceğe Miras” çalışmalarına da dahil edildiğini hatırlattı. Ersoy, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yücel Şenyurt’un, 2024 yılında Gordion’da koordinatör kazı başkanı olarak görevlendirildiğini ifade etti.

“MİDAS’TAN SONRA EN AĞIR BULUNTULAR ELE GEÇİRİLDİ”

Antik kentte kazılan 47’nci tümülüs olan T26 tümülüsünde 3,1 metreye 2,8 metre boyutlarında, ahşap konstrüksiyonlu bir mezar odası gün yüzüne çıkarıldığının ve yapılan hafriyatlarda elde edilen bulguların değerine dikkat çeken Ersoy, “Toplam 88 metal eser bulunmuş; mezar içindeki iri kazanlar ve öteki buluntuların yanı sıra güney ve kuzey duvarlarında demir çivilerle asılmış formda bulunan bronz kaplar, neredeyse büsbütün sağlam olarak ele geçirilmiştir.” dedi.

Bu buluntuların, Midas Tümülüsü’ndeki yapıtlardan sonra en ağır küme olduğunu lisana getiren Ersoy, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Söz konusu bu yapıtlardan yola çıkarak mezar odasındaki kişinin, Gordios ve Midas ile bağlı kraliyet ailesinden birisi olabileceğini iddia ediyoruz. İnşallah bu yıl içinde mezar odasının ve bulunan yapıtların yerinde sergilenmesine yönelik çalışmaları tamamlayacağız. Hâlihazırda bu yapıtlardan 47 adedinin onarım ve konservasyon süreçleri tamamlanmış olup bu lansman vesilesiyle Gordion Müzemize getirilmiştir. İlgili prosedürler tamamlandığında öteki yapıtlarımız de müzedeki yerlerini alacaktır.”

Bakan Ersoy, T26 tümülüsünde gün yüzüne çıkarılan bronz ve demir yapıtların, özel şartlarda Ankara Onarım ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı’na taşındığını belirterek, burada uzman takımlar tarafından korozyon paklığı, kimyasal stabilizasyon, kırıkların tamiri ve eksik modüllerin desteklenmesi üzere titiz süreçlerden geçirildiğini söyledi.

Bu çalışmaların, sadece yapıtların fizikî bütünlüğünü değil, tıpkı vakitte tarihi ve kültürel bedellerini müdafaayı amaçladığını vurgulayan Ersoy, “Uzmanlarımız sayesinde bu yapıtların uzun vadeli korunması ve bilimsel araştırmalara en sağlıklı formda katkı sunmaları temin edilmiş oluyor.” dedi.

“BAŞARILARIMIZ YENİ ADIMLAR İÇİN ŞEVK VERİYOR”

2018 yılında Gordion Alan Başkanlığı’nın kurulmasının ve 2024’te “Geleceğe Miras” projesine dahil edilmesinin sonuçlarını aldıklarını vurgulayan Bakan Ersoy, “Geleceğe Miras uygulamaları kapsamında Gordion’da, daha bir yıl bile dolmadan böylesine hoş çalışmaların yapıldığını, bu kadar pahalı sonuçlar ve bulgular elde edildiğini görmek beni son derece memnun etmiş ve gururlandırmıştır.” ifadelerini kullandı.

Bakan Ersoy ayrıca, yabancı kazıların da dahil olduğu “Arkeolojik Kazıların 12 Aya Yayılması” projesinin kıymetini vurgulayarak, “Ortaya koyduğumuz akılcı planlamalar sayesinde ulaştığımız önemli muvaffakiyetler, yeni adımlar atmak için hepimize şevk vermektedir. 2013 yılından itibaren Gordion Hafriyat Başkanlığı misyonunu yürüten Sayın Charles Brian Rose ve ‘Koordinatör Hafriyat Başkanı’ olarak 2024’te bu sorumluluğu üstlenen Sayın Prof. Dr. Yücel Şenyurt’un şahsında bu eşsiz tarihin gün yüzüne çıkarılmasına emek veren herkese başka ayrı şükranlarımı sunuyorum. Geçmişten günümüze Türk arkeolojisine emek veren her bir insanımızın alın teri, emeği ve bilgisi sayesinde bu toprakların kadim geçmişi, yarınlarımıza uzanan yol olmaya ve geleceğimize taraf vermeye devam edecektir.” biçiminde konuştu.

KAZILARDA 5 BİNDEN FAZLA BİREYE İSTİHDAM SAĞLANDI

Konuşmasında “Geleceğe Miras” projesinin geniş kapsamına da değinen Ersoy, şunları kaydetti:

“Geleceğe Miras projesinin 2023 yılı Ekim ayında Efes Antik Kenti’nde başlatıldığını ve kısa müddette ülkemiz genelinde toplam 251 hafriyat alanını kapsayacak biçimde genişletildiğini hatırlatmak isterim. Projemizin bütün etapları tamamlandığında, bilimsel çalışmalar ışığında hafriyat, onarım ve etraf düzenlemelerinin yapılmasıyla ülkemizin medeniyet zenginliği, her bir ögesiyle gün yüzüne çıkarılmış olacaktır. Oluşturulan yeni destinasyonların dünya çapında tanıtımlarının yapılmasıyla da kültür turizminde ülkemizin aldığı hisse önemli oranda artacak ve varisi olduğumuz kültür mirasımızın gelecek kuşaklara ulaşması teminat altına alınacaktır.”

2024 yılında arkeolojik çalışmalarda 5 binden fazla bireye istihdam sağlandığını da açıklayan Bakan Ersoy, “Bu ek istihdamlarla yürütülen ağır çalışmalar değerli kazanımları beraberinde getirdi. Yalnızca 2024 yılında elde edilen arkeolojik buluntu sayısı 6 binin üzerindedir.” dedi.

“Hayata geçirdiğimiz projeler öncesinde hafriyat çalışmaları 45 gün ya da en fazla 2 aylık bir devirde yapılıyordu.” diyen Ersoy, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Çalışma alanlarının hazırlanması ve kapatılması dikkate alındığında bu müddetler daha da kısalıyordu. Bütçe deseniz, bugünkü sayılarla kıyaslanamayacak ölçüde azdı. Artık Gordion’da olduğu üzere Türkiye’nin dört bir yanındaki hafriyatları, hatta Antalya ve Muğla üzere bölgelerdeki su altı arkeoloji çalışmalarını da hocalarımız, ellerindeki kâfi ödeneklerle yıl uzunluğu sürdürebiliyorlar. Çalışmalarını artık bütçe ya da istihdama nazaran değil mevsim kurallarına nazaran belirliyorlar. Yılın kalanında da akademik mesailerini sürdürüyorlar. Kelamın özü, attığımız adımlarla hafriyat ve onarım çalışmalarını 4 mevsim gerçekleştirilebilir duruma getirdik ve Türk arkeolojisinin gelişimini hızlandırarak memleketler arası alanda tesirini önemli ölçüde artırdık.”

Bakan Ersoy, “Yakaladığımız bu muvaffakiyetlerin ve elde ettiğimiz sonuçların ülkemizin kültür ve turizm hayatına iyi olmasını diliyorum. Fikir basamağından saha uygulamalarına kadar Geleceğe Miras projesine emeği geçen bütün uzmanlara, akademisyenlere, grup üyelerine ve kıymetli çalışma arkadaşlarıma canı gönülden teşekkür ediyorum. Bizler, Geleceğe Miras ile geçmişe ışık tutmaya devam edeceğiz.” diyerek kelamlarını tamamladı.

Programda konuşan Ankara Valisi Vasip Şahin de Gordion’un Geleceğe Miras Projesi kapsamında tekrar tanıtılması, medyaya ve kamuoyuna tekrar hatırlatılması toplantısında bir ortaya geldiklerini belirterek şöyle konuştu:

“Burası doğal Frigyalıların kıymetli merkezi, başşehri. İnşallah bu bugünden itibaren kamuoyuna çok daha fazla tanıtılmış, kamuoyu bundan çok daha haberdar olarak inşallah bu bölge daha fazla bir çekim merkezi haline gelecek. Biz Valilik olarak Ankara’mızda kültürel yapıtların, tarihi yapıtların gün yüzüne çıkması için hem kalkınma ajansından hem YİKOB’tan elimizden gelen dayanağı sağlamaya çalışıyoruz. Burası da desteklediğimiz yerlerden birisi oldu. Inşallah bundan sonra da tekrar Sayın Bakanımızın ve Bakanlığımızın dayanaklarıyla elimiz buranın üstünde olacak.”

Bakan Ersoy ve beraberindeki heyet, T26 tümülüsünden çıkarılan yapıtları inceledikten sonra Midas Tümülüsü’nde de incelemelerde bulundu.

patronlardunyasi.com