Yatırımcıların güvenli limanlara yönelmesi ve faiz artırımlarının piyasalar üzerindeki etkileri
Piyasalarda dalgalı seyir devam ederken azalan risk iştahı inançlı limanları öne çıkardı. Tasarruf sahipleri ve yatırımcılar defansif tutumla risksiz yahut daha az riskli alternatiflere yöneldi. Altın, döviz ve faiz birinci akla gelen yatırım araçları oldu.
Geçtiğimiz aylarda TCMB’nin faiz indirim sürecinin başlamasıyla borsaya yönelim ile birlikte BIST100 Endeksi’nde yükseliş yaşanmıştı. Sonraki kademelerde TCMB’nin faiz artırımlarıyla yatırımcılar için adresler tekrar değişmeye başladı. Faiz yüksek kaldığı sürece muhtemelen defansif hal korunacak. TCMB’nin faiz artırımına bağlı olarak mevduat faizlerinde yükseliş yaşanırken enflasyona karşı korunma gayreti öne çıktı.
HAZİRANDA İNDİRİM BEKLENTİSİ VAR
Hürriyet’ten Zeynel Balcı’nın haberine nazaran, mevcut faiz gerçek getiri imkânı da barındırıyor. Hali hazırda yıllık enflasyon yüzde 38.1 olarak görülüyor. Döviz kurlarındaki yükselişle kur geçişkenliğine bağlı olarak bir ölçü daha yükselmesi mümkündür. Lakin hala yıllık enflasyon beklentileri yüzde 30 civarında şekilleniyor. Gerek tahvil gerekse mevduat faiz oranları bu oranın üzerinde. Mevduat faizinde stopaj olsa da “risksiz” getiri kelam konusu. Faizler bu düzeyini daha ne kadar koruyabilir sorusu bu noktada kıymet kazanıyor.
Piyasada haziran sonrası için TCMB’den faiz indirim beklentileri dillendiriliyor. Lakin faiz kararı verilirken iç ve dış piyasalarda o günün koşulları değerli olacak. Yüksek faiz yatırım tercihlerinde kıymetli bir referans olduğu kadar borsa için de önemli bir alternatif. Tıpkı vakitte gerçek iktisat için de benzeri şeyleri söylemek mümkün. Tüketici talebini baskılarken iktisatta büyümeyi yavaşlatıp kredi faizleriyle maliyetleri artırıyor. Bu da arz enflasyonu demek. Geçtiğimiz günlerde Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Seyit Ardıç’ın, “Yüzde 60’ların üzerine çıkan bir kredi maliyeti ile endüstricinin, bırakın yatırım yapmayı, üretimine devam edebilmesi bile mümkün değil” açıklaması kayda bedel. Özetle, faizlerin düşmesi herkesin hayrına bir durum. Ona kuşku yok da nasıl ve ne vakit olacağı konusu belgisiz.
ALTIN HÂLÂ HAREKETLİ
Diğer yandan altın fiyatlarında hareketlilik sürüyor. Yatırımcıların kıymetli bir kısmının dikkati hala o tarafta. Altın aslında konut ve dövizle birlikte klasik yatırım araçlarından biri. Şimdi o taraftan daha riskli yatırım araçlarına bir kopuş gözlemlenmiyor.
TCMB datalarına nazaran 14 Mart tarihinden bu yana yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatında yaklaşık 17 milyar dolarlık bir artış kelam konusu. TCMB dün TL’ye geçişi destekleyecek kimi tedbirleri yürürlüğe koydu. Konut satışlarında ise geçen yıl görülen yükseliş ivmesi azaldı. Ocak-Mart periyodunda aylık bazda satışlar 110-112 bin aralığında gerçekleşiyor. Faiz artışıyla birlikte bir mühlet daha dingin seyretmesi muhtemeldir.
Bu kurallar altında Borsa İstanbul’a ilginin zayıflaması olağan bir durum. İç gündemin zorlaşması, olumlu fiyatlamaya husus olacak beklenti muhtaçlığının sürüyor olması, yerli ve yabancı iştirakçi eksikliği, dış borsalardaki yükselişe duyarsız kalınması, yayınlanan 03/2025 periyot bilançolarının zayıflığı üzere gelişmeler borsanın baskı altında kalmasına neden oldu. Önemli bir satışla karşılaştı ve kıymetli takviye noktalarına çekilerek ucuz ve primsiz bir görünüm vermeye başladı. Fakat “Ucuz etin yahnisi yavan olur” misali alıcı çekmek için bu görünüm şimdi kâfi olamıyor.
BİLANÇOLARA DİKKAT
Yayımı devam eden bu yılın birinci çeyrek bilançolarında enflasyon muhasebesi kadar gerçek iktisattaki yavaşlamanın da tesirlerini dikkate almak gerekecek. Birçok şirket ziyan açıkladı. Değerli sanayi şirketleri ve holdinglerde önemli kâr düşüşleri yahut ziyanlar kelam konusu. Kârlılık yeniden yüklü olarak bankacılık bölümünde gözleniyor. Banka bilançolarında enflasyon muhasebesi uygulanmamasını da bu çerçevede dikkate almak gerekecek. Ayrıyeten artan kur ve faizler, bankacılık kârlarının devamı konusunda temkinli bir durumu beraberinde getiriyor.
YABANCILAR NİHAYET ALIM YAPTI
Son haftalarda ağır satışta olan yabancı yatırımcılar nihayet alım yapmaya başladı. TCMB datalarına nazaran 25 Nisan ile biten haftada yabancı yatırımcılar; 92 milyon doları pay senedi, 476 milyon doları tahvil bono olmak üzere toplamda 568 milyon dolarlık alım yaptı. Pay senetlerinde bir evvelki hafta da 269 milyon dolarlık alım yaparken 970 milyon dolarlık satış yapmışlardı. 19 Mart ile başlayan süreçte yaptıkları satışların yanında son alımları çok düşük bir sayı. ‘Yabancılar alıma geçti’ demek için erken. Fakat nette haftalar sonra satıştan alıma dönmeleri kıymetli. TCMB rezervlerindeki erime ise devam ediyor. 25 Nisan haftasında brüt rezervler 5.5 milyar dolar düşerek 141 milyar dolara, swap hariç net rezervler ise 16.4 milyar dolara geriledi.
YARIN NİSAN ENFLASYONU AÇIKLANACAK
Dikkatler yarın açıklanacak nisan ayına ilişkin enflasyon bilgilerinde olacak. TCMB’nin son toplantı metninde işaret ettiği üzere “bir miktar” yüksek bekleniyor. Piyasa beklentisi aylık yüzde 3’ün hafif üzerinde olacağı tarafında. İstanbul’da nisan ayında bir evvelki aya nazaran perakende fiyatlar yüzde 3.21, toptan fiyatlar ise yüzde 1.46 arttı. Döviz kurlarındaki yükseliş ve soğuk hava koşulları nedeniyle yaşanan don olayının besin fiyatlarına tesiri enflasyon beklentilerini üst çekti. Lakin bu durumun TCMB faiz kararlarına ek bir artış getirmesi sıkıntı. Faiz artışı öbür gelişmelerin tesiriyle yaşanan bir süreçti.
BORSADA DAYANAK ARAYIŞI SÜRÜYOR
Borsada reaksiyon alım denemelerine karşın düşüş eğilimi ve dayanak arayışı devam ediyor. Birinci takviyeler 9.050-9.000 düzeylerinde bulunurken bu noktalar kısa devir için değer kazanmış durumda. Aksi taktirde sonraki takviye ve tutunma noktalarını 8.870 ve 8.560 düzeylerinde aramak gerekecek. Üst istikametli hareketlenmelerde ise birinci dirençler 9.300 ve 9.400-9.500 düzeylerinde görülüyor. Önemli bir toparlanmadan kelam etmek için 9.500 düzeyinin geçilmesi kıymetli olacak. Bu güç şimdi oluşmuş görülmüyor. Endekste dayanak düzeylerinde reaksiyon alım denemeleri görülebilir. Fakat güç kazanması mümkünlüğü zayıf.
ABD VE ÇİN MUTABAKATI İÇİN UMUTLAR ARTTI
Dış piyasalarda ABD ile Çin ortasındaki gümrük tarifeleri sorunu sürmekle birlikte muahede umutları optimist algıya neden oldu. Çin’in devlet medyası gümrük tarifeleriyle ilgili olarak ABD’nin kendileriyle temas kurduğunu açıkladı. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise, Çin’in ticaret konusunda görüşmek ve buluşmak istediğini ve görüşmelerin yakında başlayacağını söyledi. İki taraf da birinci adımın karşıdan geldiği havasında. Bu haberler gerçeklik kazanırsa olumlu havanın devamını beklemek mümkün olabilir. İki tarafın da ticari açıdan birbirine olan mecburiyetleri ve yüksek gümrük vergileri nedeniyle ticaretin imkânsız hale gelmesi muahede beklentilerini canlı tutarken karşılıklı yoklama ve sabır testi devam ediyor.
Trump gerek Çin, gerekse Fed konusunda geri adım atınca piyasalar biraz rahat nefes almıştı. Trump’ın tarifeleri düşürmesiyle Avrupa Birliği, Japonya ve başka ülkeler ile sorun çözülmüş, olay ABD-Çin ortasındaki sorun olarak kalmıştı. Son gelişmelere bağlı olarak borsalarda çıkış gözlenirken azalan inançlı liman muhtaçlığıyla altın fiyatlarında kâr satışları görüldü. Fakat satışlar derinlik kazanmadı. Hindistan ile Pakistan ortasındaki gerginlik ise altın fiyatlamasına bu kademede dahil olmadı. Lakin gerginlik artar sıcak çatışmaya dönerse olay çok farklı bir noktaya taşınır. Dileriz olmaz. Altında fiyatlamalar hala değerli ölçüde ABD-Çin ticaret savaşı üzerinden yürüyor.
ABD ile Çin ortasındaki yumuşama sonrası; ABD tahvil faizlerinde düşüş, Euro’da zayıflama, dolarda kıymet kazanımı, petrol fiyatlarında ise dalgalanma görülüyor. ABD ekonomisindeki daralma ve OPEC+ Grubu’ndan gelen arz artırım sinyaliyle petrol fiyatlarında evvel önemli bir düşüş gözlendi. Daha sonra Trump’tan gelen İran ile ilgili yaptırım kararıyla yükseldi.
ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4.31, Euro/dolar paritesi 1.1304, dolar endeksi 100.00, altının ons fiyatı 3.241 dolar, gümüş 32.00 dolar, brent petrol 61.30 düzeylerinde seyrediyor.
patronlardunyasi.com
