Uçan arabalar bir rüyaydı gerçek oldu: Bilim kurgudan gerçeğe uzanan serüven
Halide TONGA
Bir vakitler yalnızca bilim kurgu sinemalarında gördüğümüz uçan otomobiller artık gerçek dünyada test uçuşları ile birlikte gökyüzünde yükselmeye başladı. Pekala bu noktaya nasıl gelindi?
UÇAN OTOMOBİLİN DOĞUŞU: HAYALDEN TASARIMA
Uçan otomobil fikri birinci kere 20. yüzyılın başlarında doğdu. Jules Verne ve H.G. Wells üzere muharrirlerin öngörüleri sayesinde hayli tanınan fikir haline geldi.
1940 yılına gelindiğinde ise devrin ABD havacılık otoritelerinden Glenn Curtiss, “Autoplane” ismini verdiği bir konsept geliştirdi.
Bu hibrit araç, üç kanatlı bir uçak ile arabanın birleşiminden oluşuyordu. Fakat bu konsept, havalanmayı başarsa da tam manasıyla fonksiyonel bir uçan otomobil olarak değerlendirilmedi.
1956 yılında ABD merkezli otomotiv şirketi Ford, ‘Volante’ ismini verdiği bir konsept uçan otomobil projesi tanıttı. Lakin o periyodun mühendislik yetersizlikleri ve güvenlik dertleri sebebiyle bu çeşit araçlar üretilemedi.
SİNEMA PERDESİNE TAŞINDI
1980’li yıllara gelindiğinde ise uçan otomobil fikri hala popülerdi ve kültüre taşınmaya başladı. 1982 imali Blade Runner sinemasında Los Angeles göklerinde süzülen “Spinner” araçları, 1985’te ise Back to the Future serisindeki DeLorean DMC-12 modeline eklenen uçuş modülü izleyicilerin zihinlerine kazındı. 1997 yılında ise The Fifth Element sinemasında uçan otomobiller artık kent trafiğinin bir kesimi haline gelmişti.
GERÇEK PROTOTİPLER SAHNEYE ÇIKIYOR
2010-2020 yıllarındaki süreçte ise uçan otomobillerin nihayet prototipleri sahneye çıkmaya başladı. 2011’de Slovak mühendis Stefan Klein, ilk tam fonksiyonlu uçan otomobil prototipi olan Aeromobil 2.5’i geliştirmeyi başardı. Bu prototip, karayolu ve havayolu sürüşünü başarılı bir formda birleştiren birinci örneklerden biri olarak tarihteki yerini aldı. Daha sonra ise, Aeromobil 3.0, 2014 Paris Araba Fuarı’nda büyük ses getirdi.
2020 yılına gelindiğinde ise, Japonya merkezli SkyDrive şirketi, SD-03 isimli tek kişilik uçan otomobilin test uçuşunu muvaffakiyetle tamamladı. Teşebbüs, prototipi 2023 yılına kadar ticari bir modele dönüştürmeyi planlamıştı. Birebir yıl, Hyundai ve Uber iş birliği yaptı. İki şirket, “UAM (Urban Air Mobility)” konsepti geliştirdiğini açıkladı ve maksatlarının kent içi ulaşımı elektrikli ve dikey kalkış-iniş yapabilen araçlarla sağlamak olduğunu tabir ettiler.
UÇAN OTOMOBİLLER ARTIK PROTOTİPTEN PAZARA GEÇİYOR MU?
2021 yılına gelindiğinde ise nihayet uçan otomobil bir kentten başkasına gerçek bir seyahat yaptı. Bunu başaran ise Slovakya’da sertifikasyon alan AirCar modeli oldu.
2022 yılında, Çin merkezli XPeng AeroHT şirketi uçan araba prototipini Dubai’de tanıttı. 2023 yılında ise, Kaliforniya merkezli Alef Aeronautics, FAA’den test uçuşu müsaadesi alan birinci yolcu tipi uçan otomobil üreticisi oldu.
Ve günümüz… Artık ABD, Japonya ve Çin’de hava trafiği regülasyonları gündeme geldi. ABD Federal Havacılık Dairesi (FAA), kent içi hava nakliyatı için “Advanced Air Mobility” (AAM) başlığı altında yeni yönergeler de yayımladı.
Hongqi’nin “Sky Chariot One” konsepti-2025
Joby Aviation, Lilium, Archer Aviation üzere firmalar, 2025-2027 yılları ortasında ticari hizmete başlama gayelerini açıkladı. Şangay Araba Fuarı’nda ise Çinli şirketler uçan otomobil prototiplerini tanıttı. GAC, Hongqi’nin “Sky Chariot One” konsepti, Chery’nin kanatlı elektrikli aracı, XPeng’in “kara uçak gemisi” (land aircraft carrier), SEVB’nin yolcu drone’u üzere bilimkurgudan esinlenen modeller fuarda sergileniyor.
GAC’in multi-rotor özellikli uçan otomobil prototipi
Fakat hala çözülmeyi bekleyen güç yoğunluğu, hava trafik entegrasyonu, güvenlik, gürültü kirliliği ve toplu taşıma ile entegrasyon üzere birtakım meseleler var. Günlük hayatın kesimi haline gelmeye güçlü bir aday olan uçan otomobil projelerinin önümüzdeki 10 yıl içerisinde bu problemlerle da başa çıkması bekleniyor.
patronlardunyasi.com
