Türkiye ilk 8 ayda Rolex, Cartier, Omega gibi lüks saatlerin ithalatına 11 milyar TL ödedi
Son yıllarda Türkiye’nin saat ithalatında ucuz Çin eserleri ile lüks İsviçre markalarının yer değiştirdiği görülüyor. İsviçre Saat Sanayisi Federasyonu’nun (Federation de L’industrie Horlogere Suisse -FH) bilgilerine nazaran bu ülkenin dünya yüksek sosyetesinin gözdesi olan Rolex, Omega, Cartier üzere lüks saatlerde Türkiye’ye yaptığı ihracat (Türkiye’nin ithalatı) bu yıl birinci sekiz ayda geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 8,7 artarak 209,6 milyon İsviçre Frangı (yaklaşık 250 milyon dolar) fiyatına ulaştı.
Cari kurla çevrildiğinde kelam konusu ithalat yaklaşık 11 milyar liraya karşılık geliyor. Türkiye’nin “sıfır” gümrük uyguladığı İsviçre’den saat ithalatının fiyatı geçen yıl birinci sekiz ayda 192,9 milyon İsviçre Frangı olmuş, yılın tümünde 293,5 milyon İsviçre Frangı’na ulaşmıştı. Birinci sekiz aylık periyotlara nazaran geçen yıl İsviçre’nin toplam saat ihracatında 18’inci sıradaki ülke olan Türkiye, bu yıl bir basamak daha yükseldi, Meksika’yı geçerek 17’nci oldu. Sıralamada Kanada ve Katar da Türkiye’nin altında yer alıyor.
TÜRKLERİN EN BEĞENİLEN 5 İSVİÇRE MARKASI
Türkiye’nin İsviçre’den saat ithalatı, yüklü olarak lüks segmentte ağırlaşıyor. Bu alanda küresel başkan olan Rolex, Türkiye lüks ithalatının yüzde 30’unu oluşturuyor. Cartier markası, mücevher entegrasyonlu modelleri ile lükste yüksek talep görüyor. Swatch Group; Speedmaster ve Seamaster serileriyle sporlüks istikrarı kuran Omega, Türkiye pazarında giderek büyüyor. Koleksiyoner odaklı Audemars Piguet da Türk alıcıların istek ettiği markalar ortasında. Patek Philippe ise daha çok yatırım aracı olarak Türkiye pazarında yükselen trende sahip. Türkiye’nin İsviçre’den saat ithalatının yıllar prestijiyle yüzde 60-70’ini 5 marka oluşturuyor
HEM STATÜ SEMBOLÜ HEM ENFLASYON KALKANI
Türkiye’nin yüksek enflasyon ortamında, yüksek gelirli kesitin Rolex’ten Omega’ya, Patek Philippe üzere lüks saatlere artan ilgisinde, uzmanlara nazaran bunların statü sembolü olması yanında “değer saklama aracı”na dönüşmesinin de tesiri bulunuyor. Dünyadaki eğilimle paralel olarak Türkiye’de de varlıklı kesim bu saatlere yatırımla tıpkı vakitte servetlerini müdafaa altına alıyor.
Buna nazaran kronik enflasyonun ve jeopolitik belirsizliklerin devam ettiği ortamda likit ve itibarlı bir varlık arayan lüks kesim altın, döviz üzere varlıkların yanında lüks saatleri de portföylerine ekliyor. Morgan Stanley’nin 2024 raporuna nazaran, küresel lüks saat pazarı yüzde 10 büyürken Türkiye’de bu oran yüzde 24’ü buldu. Bilhassa İstanbul’un Nişantaşı ve Etiler semtlerindeki butiklerde bekleme listeleri artan ilgiyi gösteriyor.
ÖTV teklifi beklemede
ABD Başkanı Donald Trump’ın, 1 Ağustos’ta İsviçre’ye yüzde 39 oranında gümrük vergisi kararından en sert darbeyi, en büyük pazarı ABD olması hasebiyle bu ülkenin saat bölümü oldu. Türkiye ise ithal kol saatlerine genel olarak yüzde 4 gümrük vergisi uyguluyor. Fakat Türkiye AB ülkelerinden ve Hür Ticaret Muahedesi (STA) kapsamında İsviçre’den ithal saatlerden de gümrük vergisi almıyor.
Ekim 2024 tarihinde TBMM’ye sunulan “Savunma Sanayii ile İlgili Birtakım Düzenlemeler Hakkında Kanun ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” kapsamında yer alan kol saatlerinden yüzde 20 ÖTV alınmasına ait düzenleme ise beklemede. AK Parti milletvekilleri tarafından 10 Ekim 2024’te sunulan teklifte, matrahı 5.000 TL ve üzeri kol/ cep saatlerine yüzde 20 ÖTV getirilmesi öngörülüyordu. Bununla, Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na ek kaynak sağlanması öngörülüyordu. Yeni olarak teklif etabında bulunan bu düzenleme şimdi maddeleşerek yürürlüğe girmedi. Uzmanlar yüzde 20 ÖTV gelmesi durumunda fiyatların yüzde 20-25 yükselebileceği fakat talepteki canlılığın süreceği görüşünde.
GELİR DAĞILIMI-LÜKS TÜKETİM İLİŞKİSİ
Lüks tüketim artışında son yıllarda TL’deki pahalanmanın de katkısıyla süratli büyüyen kişi başı ulusal gelir ve bunun dağılımında en üsten alt nüfus dilimleri ortasındaki makasın uygundan açılmasının da hissesi bulunuyor.
Dünya’dan Nakir Bakır’ın haberine nazaran, bu yılın 2’nci çeyrek GSYH datalarında, son dört çeyreğin toplamında (haziran sonu prestijiyle yıllık) ulusal gelir 1 trilyon 473,7 milyar dolar ve OVP’deki yıl ortası nüfus iddiası baz alındığında kişi başına ulusal gelir 16.670 dolara ulaştı. Lakin TÜİK’in 2024 Gelir Dağılımı Araştırmasına nazaran gelirden en alttaki yüzde 10’luk nüfus yüzde 2,5, en üst dilim ise yüzde 33,2 hisse alıyor. Gelire nazaran sıralı yüzde 10’luk dilimler bazında bakıldığında ortalaması 17 bin dolara yaklaşan kişi başı gelir en alt dilimde 4.159, en üst dilimde ise 55.330 dolara ulaşıyor ve ortada 51.170 dolar fark bulunuyor.
Bu da üst gelir kümelerindeki lüks tüketim artışı ile gelir bağlantısını ortaya koyuyor. Üst gelir kümesinin ithal lüks tüketime yönelişi, genel tüketim bilgilerini de etkileyecek boyutta. TÜİK’in perakende ticaret satış endeksinde temmuz prestijiyle son bir yılda yüzde 13 artış yaşanırken, saat ve mücevher hariç tutulduğunda yıllık artışın yüzde 10,3 olduğu görülüyor. Buna nazaran perakende ticarette yıllık artışın 2,7 yüzde puanlık kısmı saatler ve mücevher eserlerinden kaynaklanıyor.
TOPLAM İTHALATIN %62’Sİ BİR ÜLKEDEN
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yılın birinci yedi ayına ait datalarına nazaran ise bu periyotta Türkiye’nin toplam saat ithalatı geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 14,5 artarak 222,3 milyon dolar oldu. Bunun yüzde 62,3 oranındaki 138,4 milyon dolarlık kısmı İsviçre’den gerçekleşti. Toplam ithalatta Çin 107,4 milyon dolarla 28,8 hisse aldı. Bu ülkeleri 12,6 milyon dolarla Japonya, 10,4 milyon dolarla Filipinler, 2,8 milyon dolarla Tayland izledi. Türkiye’nin 2020 yılında 125,6 milyon dolar olan toplam saat ithalatı, 2021’de 167,5 milyon, 2022’de 218,3 milyon, 2023’te 281,6 milyon ve 2024’te 347,3 milyon dolara ulaşmıştı.
patronlardunyasi.com
