Ticaret Bakanlığı’ndan radikal adımlar: Üreticiye bedelsiz hal yeri, stokçuya 1 milyon TL ceza, israf edene destek yasağı

Hükûmet, bilhassa zerzevat ve meyve fiyatlarında aracılık maliyetlerini azaltarak, vatandaşın esere daha az maliyetle erişimini sağlamak için toptancı hallerine yönelik kıymetli bir adım atıyor. Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı taslak ile “Sebze ve Meyveler ile Kâfi Arz ve Talep Derinliği Bulunan Öbür Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun’da” önemli değişiklikler öngörülüyor.

Taslak ile toptancı hallerinin kurulmasına ait müsaade belediyelerden alınarak, Ticaret Bakanlığı’na veriliyor. Bu biçimde, hizmet tesislerini oluşturmayan ve minimum nitelikleri taşımayan toptancı hallerinin kurulmasının engellenmesi ve çağdaş toptancı hallerinin kurulması amaçlanıyor. Ayrıyeten toptancı hali kurmak isteyen üretici örgütlerine toptancı hal yerlerinin bedelsiz olarak verilmesi ile üretici örgütlerinin güçlendirilmesi hedefleniyor. Malların toptan alımı, satımı ve sevki hal kayıt sistemine bildirilecek. Şimdi satışa husus olmayan ve depolarda koruma edilen mallar da bildirime tabi olacak.

GELİR VERGİSİ MUAFİYETİ

Üretici örgütlerine satılan zirai eser bedelleri üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayacak. Böylelikle üretici örgütlerinin teşvik edilmesi amaçlanıyor. Ticaret Bakanlığı, kararlaştıracağı niteliklere sahip perakendecilerin satışa sunacağı malların yüzde 20’sini geçmemek üzere belirleyeceği bir oranının, direkt üretici ve üretici örgütlerinden satın alınmasını mecburî kılabilecek. Düzenleme ile üretici ve tüketici fiyatı ortasındaki farkın azaltılması öngörülüyor.

Üretici örgütlerine, ortak ve üyelerinin mallarının satışına aracılık etme imkânı tanınarak, bu örgütlerin malları satın almasına gerek kalmaksızın ortak ve üyelerinin mallarını pazarlayabilmesi sağlanıyor. Ayrıyeten, malların üzerine eklenen aracı maliyetlerini azaltmak maksadıyla birebir hal içinde komitecilerden komitecilere ve tüccarlardan tüccarlara mal zamanı ve satışı yasaklanıyor.

KAYIT DIŞINA TEDBİR

Komisyoncular yasal kesintileri satış bedelinden düştükten sonra mal bedelini satış tarihinden itibaren 20 gün, vadeli satışlarda ise 30 gün içinde ödemek zorunda olacak. Komiteciler dışındakilerin ise mal bedelini, malın teslimi yahut mülkiyetinin döneminden itibaren tekrar 30 gün içinde ödemesi mecburiyeti getiriliyor. Bu ödemelerin bankalar aracılığı ile yapılması mecburî kılınarak, kayıt dışılığın engellenmesi hedefleniyor. Belediye toptancı hallerinde bulunan iş yerlerinde faaliyet gösteren şahısların kira kontratının bitiminde mukavelenin yine uzatılması ve bu iş yerlerinin sadece kiralama yoluyla işletilmesi sağlanıyor. Bu yolla; kiralama ve satış ihale bedellerinin yüksek olmasının neden olduğu toptancı hallerinde faaliyet gösteren meslek mensuplarının maliyet artışının önüne geçilmesi amaçlanıyor. Bunun yanında, üretici örgütlerinin teşvik edilmesi emeliyle, ödeyecekleri kira bedellerinde yüzde 75 indirim yapılması öngörülüyor. Lakin, üç defa gerçeğe ters bildirim yahut bildirimsiz mal alım satımı nedeniyle hakkında ceza uygulananların kira mukavelesinin feshi ile kayıt dışı satışların engellenmesi amaçlanıyor.

TEMİNAT MECBURİYETİ

Mal bedellerinin üreticilere ödenmemesi, malların itinayla korunmaması ve bozuk olması durumunda meydana gelen ziyanları karşılamak gayesiyle kullanılan teminatın kapsamı hal dışında faaliyet gösteren tüccarları da kapsayacak formda genişletiliyor. Ayrıyeten üreticiler dışındaki bireylerin alacakları için de teminattan kesinti yapılabilmesi sağlanarak alacakların tahsilinin kolaylaştırılması hedefleniyor.

STOKÇUYA YÜKSEK CEZA

Serbest rekabeti engellemek hedefiyle muahede yapmak, piyasada darlık oluşturmak, fiyatların yükselmesine sebebiyet vermek yahut fiyatların düşmesine mahzur olmak için malların belli ellerde toplanması, satışından kaçınılması, stoklanması, yok edilmesi, bu gayeyle propaganda yapılması yahut gibisi davranışlarda bulunulması aksiyonlarına hala 177 bin 340 TL olarak uygulanan idari para cezası, daha caydırıcı olması için 1 milyon TL’ye yükseltiliyor. Ayrıyeten, müddetinde ödenmeyen mal bedelleri için öngörülen idari para cezasının 20 bin Türk lirasından az, 100 bin Türk Lirasından fazla olmamak üzere ödenmeyen fiyatın yüzde 25’i olarak uygulanması sağlanarak eser bedellerinin ödenmemesi konusundaki caydırıcılık artırılıyor.

ÜRÜNLERİ ÇÖPE DÖKENE CEZA

Bozulan eserlerin imhası için belirlenecek yöntem ve temellere alışılmamış hareket ederek eserleri çöpe yahut öbür bir alana dökenler için 200 bin TL idari para cezası müeyyidesi getiriliyor. Bu yasağa muhalif hareket eden üreticilerin 3 yıl müddet ile üretim takviyelerinden yararlanamaması öngörülüyor. Bunun yanında, malları belirlenen standartlara karşıt halde ambalajlayan, taşıyan, depolayan ve satışa sunan şahıslar için 36 bin lira para cezası uygulanacak.

ÜRETİCİDEN MAL ALMAYAN MARKET YANDI

Üreticiler ve üretici örgütlerinden satışa sunacağı malların yüzde 20’sini geçmemek üzere belirlenecek oranda mal temin etmeyen perakendecilere karşıtlığın tespit edildiği her yıl için 50 milyon TL ceza verilecek. Depolanabilen zerzevat ve meyveler için depolama ve nakliye dayanağı sağlanması niyetiyle Ticaret Bakanlığı’na yetki veriliyor.

GIDA FİYATLARI YÜZDE 50 UCUZLADI

Enflasyon ve fahiş fiyatla çabanın olumlu sonuçları kendini gösterdi. Besin fiyatlarının son devirde gerilediğini belirten İstanbul PERDER Yönetim Kurulu Lideri Faruk Güzelder “Havaların ısınması, meyve zerzevatın bollaşması ve ihracatın hissedilir ölçekte yavaşlaması ile talepteki daralmalar, enflasyon ve fahiş fiyatla uğraşa katkı sağlayan gelişmeler oldu. Bu durum raflara yansıdı. Birçok kalem eserde ortalama yüzde 50 oranında bir düşüş olduğu söylenebilir. Domates hariç, zerzevat fiyatlarında bunu görebiliyoruz. 30’luk orta uzunluk yumurta geçen ay 195 lira bandında seyrederken, artık 110 ile 130 lira ortasında satılıyor” tabirlerini kullandı.

YUMURTADA KALİTEYİ YAPAY ZEKA ARTIRACAK

Balıkesir’de yumurtacı tavuk üretimi yapan Tarım Orman Gençlik Kurulu Üyesi Esra Özder Çakmak, üretim kalitesini artırmak için yapay zekâ uygulamalarını kullanmayı hedefliyor. Çakmak, tarım kesiminde yenilikçi olmaya çalıştıklarının altını çizerek, “Tarımda dijitalleşme ve yapay zekâ uygulamalarını işletmemizde kullanmak istiyoruz. Bu üslup uygulamalar daha kaliteli üretimi destekliyor. Vakit tasarrufu da sağlıyor” dedi.

patronlardunyasi.com