Ticaret Bakanı Bolat, Değişen Dünya Düzeninde Fırsatlar Zirvesi’nde konuştu

İstanbul’da düzenlenen “Değişen Dünya Tertibinde Fırsatlar” başlıklı tepede soruları yanıtlayan Bolat, ABD’nin başlattığı gümrük tarifeleri ve artan ticaret savaşlarına ait soru üzerine, bu hususlardaki kararların ve kuralların anlık değişebildiğini söyledi.

“Çok önemli ticaret savaşları ve rüzgarı var fiili olarak.” diyen Bolat, ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan tarifelerin ardından Ticaret Bakanlığı olarak yaptıkları görüşmeleri anlattı.

Bolat, “Türkiye, ABD’nin gümrük tarife savaşlarında maksat aldığı ülke değil. Bunu kendileri de söz ediyor esasen. Gerçekler de onu gösteriyor. Bizim ABD ile dış ticaretimiz istikrarlı. Geçen yıl başa baştı. Artan bir LNG ve doğal gaz ithalatımız var. Yolcu uçağı ithalatımız oluyor. Savunma endüstrisindeki yasak ve sınırlamaların yavaş yavaş kaldırıldığını görüyoruz.” diye konuştu.

Türkiye ile ABD ortasında güçlü diyalog bulunduğunu lisana getiren Bolat, ABD’nin kelam konusu tarifeleri neden hayata geçirdiğine ait görüşlerini paylaştı.

Bolat, bu kararların Türkiye’nin lehine olabileceğini kaydederek, ABD’ye beklenti ve taleplerini ilettiklerini, 2 Temmuz’a kadar gelişmeleri göreceklerini anlattı.

“ABD’DEKİ YENİ İDAREYLE BİRLİKTE İKİLİ BAĞLARDA İVMELENME VAR”

Ticaret Bakanı Bolat, ABD’nin başlattığı ve AB’nin de el yükselttiği ticaret savaşlarının Türkiye’yi nasıl etkileyeceğine ait soru üzerine, ABD’deki yeni idareyle birlikte ikili alakalarda ivmelenme gördüklerini söyledi.

Nisanda ihracatta artış yaşandığını anımsatan Bolat, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Yılın birinci 4 ayının üçünde ihracatımız arttı; Ocak, mart, nisan. Hem mal hem hizmet ihracatımız düzgün gidiyor. Şubatta yüzde 0,3 düşüş vardı. Sebebi, geçen yıl şubat 29 çekti, bu sene 28 çekti. 1 iş gününün bizim için çok büyük ehemmiyeti var, 1 milyar dolar. 2025 yılı mal ve hizmet ihracatında uygun, olumlu ve yanlışsız istikamette gidiyor. Amerika’da, Avrupa’da hafif bir kıpırdanma var fakat 2021-2022 üzere değil natürel ki.”

Bolat, Kovid-19’dan çıkış devrindeki yüksek talep ve o talebin yol açtığı yüksek enflasyon ile büyüme oranlarından bahsederek, şu sözleri kullandı:

“Dengeleme süreci devam ediyor. Amerikan siyasetlerinin bizim Avrupa, Afrika, Asya ve öbür pazarlarımıza yönelik Uzak Doğu atağı bekliyoruz. Yani oralı olup da Amerika’ya mal satmakta zorlanan o yüksek tarife uygulanmış üreticiler bu sefer ne yapacak? Avrupa’ya saldıracak, Afrika’ya, Orta Doğu’ya, Körfez’e, Asya’ya, bizim pazarlarımıza atak edecek. Rakip olacaklar bize. Zati rakipler de daha da kızışacak ortalık. Burada da pazarlarımızı müdafaaya çalışacağız.”

“TARİFELER SONRASI DIŞ YATIRIMLARDA ARTIŞ EĞİLİMİ VAR”

Bakan Ömer Bolat, tarifelerin açıklanmasının akabinde Türkiye’ye yönelik yatırımların artıp artmadığına dair bir soruya karşılık şu karşılığı verdi:

“Böyle bir eğilim var. Bize de bir telefon geliyor ve ‘Sayın Bakanım şu firma görüşmek istiyor’ diyorlar. Doğal ki görüşüyoruz. Ülkemizde yatırımlar konusundan sorumlu makam Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. Yatırım teşviklerini orası veriyor. Bir de Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi var. Buradaki kritik şey bunlar önemli mi değil mi? Bunu uygun anlamamız lazım. Bizim aylarca, yıllarca davette bulunup da gelmeyenlerin bugün birden gelmesi, gelmek istemeleri güzel bir şey ancak niyetleri uygun mi onu anlamamız lazım. Avrupa ve ABD menşeli saptırmalarına karşı çok hassas. Yani hasebiyle biz ABD’ye giremeyenlerin dolambaçlı yoldan, üzerimizden atlamaya çalışması üzere arayışlarına müsaade vermeyeceğiz. Gerçek yatırımcı, üretim ve burada yatırım yapacak buyursun gelsin. Made in Türkiye olur. Ondan sonra da ihracatını yapar.”

“(MAYIS) İHRACATI OLUMLU GİDİYOR”

Ticaret Bakanı Bolat, ihracattaki gelişmelere ait soru üzerine, savunma endüstrisinde, mücevheratta, otomotivde ihracat atağı yaşandığını, makine eserleri, inşaat materyalleri, dokuma ve giysi üzere alanların stabil olduğunu söyledi.

Avrupa’daki kaidelere göre ihracattaki gidişatın güzel olduğunu lisana getiren Bolat, geçen yıl 261,8 milyar dolarlık mal ihracatı, 115,2 milyar dolarlık hizmet ihracatına ulaşıldığını anımsattı.

Bolat, ihracatta birinci 4 ayı âlâ geçirdiklerini kaydederek, “Beşinci ayın sonuçlarını da pazartesi günü (2 Haziran) bütün Türkiye ile paylaşacağız. Birinci 4 ay prestijiyle hizmet ihracatında yüzde 5 civarında artışımız var, mal ihracatımızda yüzde 3,9, yani yüzde 4 artışımız var. İthalatı da denetimli götürüyoruz. Bu ay (ihracat-ithalat noktasında) inşallah sayılar olumlu tablo ortaya koyacak.” halinde konuştu.

İthalattaki artışın sebeplerini paylaşan Bolat, altın, otomotiv, doğal gaz ile canlı hayvan ve karkas et ithalatında değerli artışlar yaşandığını anlattı.

Bolat, hizmet ihracatında 2024’ü 115 milyar dolarla kapattıklarını belirterek, “Bu yılki amacımız 121 milyar dolar. Birinci 4 ay artan bir tempomuz var, yüzde 5 civarında. 121 milyar dolar gayesi inşallah tutturacağız, o noktada ümitliyiz.” açıklamasında bulundu.

“ÜLKEMİZ DÜNYA KRİZLERİNDE İSTİKRAR ABİDESİ”

Bakan Ömer Bolat, tüm ihracatçılara yönelik piyasa faizlerinin çok altında oranlarla reeskont kredisi sunduklarını belirterek, bu alandaki dayanak ve teşvik sistemlerinden bahsetti.

Katma bedeli artırarak, üretimin içindeki bilgi, inovasyon ve marka kıymetini yükselterek rekabetçiliği devam ettireceklerini kaydeden Bolat, şu sözleri kullandı:

“Yani dikkat edin en ufak bir kriz olduğunda çabucak Türkiye’ye telefonlar artıyor. Zira Türkiye başarılı bir üretim ülkesi, başarılı bir tedarikçi ülke. Avrupa’ya, gelişmiş pazarlara, Körfez’e çok yakın bir coğrafyada. Bu türlü durumlar olduğunda maliyet falan düşünmüyorlar, ‘Aman malı tedarik edeyim’ diyor. Türkiye’deki üreticilerin, ihracatçıların telefonları çalıyor, kapılarına geliniyor. Katıldığım fuarlarda dinliyorum, ‘Amerikalı müşteriler gelmeye başladı. Avrupa’dan müşteriler geliyor’ diyorlar. Yani ülkemiz dünya krizlerinde istikrar abidesi.”

“İLK 4 AYDA 200 BİN FİRMA DENETLENDİ”

Ticaret Bakanı Bolat, fahiş fiyat ve fırsatçılıkla çabaya ait bir soruya karşılık, geçen yıl vilayet ticaret müdürlüklerinin yaptığı kontroller sonucunda yaklaşık 5 milyar liralık ceza kesildiğini söyledi.

Bolat, “Bu yıl birinci 4 ayda yaklaşık 200 bin firma denetlendi. 11,7 milyon eser kontrolü yapıldı. 1 milyar 25 milyon lira idari para cezası uygulandı. Birinci vakitler ‘denetim hiç yapılmıyor’ deniliyordu. Yapılıyor, sayılar ortada. Yanlış yapanın canı yanıyor. Sonra, ‘bu kontroller yapılıyor lakin bu cezalar ödenmiyor’ denildi. Bunlar da ödeniyor. Yani devlette ceza kesildi mi, kaydı oldu mu bunun ödenmemesi mümkün değil.” diye konuştu.

Bu kontrollerin caydırıcı olduğunu lisana getiren Bolat, “Genel manada fiyatlarda ve piyasalarda uzun müddettir, yani 8-10 aydır bir oynaklık ve çok zıplama üzere ögeler olmadı.” açıklamasında bulundu.

Bolat, otomotiv, emlak ve kuyum kesimlerindeki kontrollere ait soru üzerine, çok değerli düzenlemeler getirdikleri bu üç bölümde bir istikrar ve dengelenme devrine girildiğini ve fiyatların oturduğunu anlattı.

“HALLERE YÖNELİK YASA TASARISINDA KAPSAMLI DEĞİŞİKLİKLER VAR”

Bakan Ömer Bolat, meyve-sebze halleri ile alakalı yeni bir düzenleme beklendiğini kaydederek şu değerlendirmelerde bulundu:

“Haller ile alakalı daima uyum içindeyiz. Geçen yıl bir düzenleme yaptık. Artık yeni bir kanun tasarısı hazırladık. Değerli değişimler bekleniyor. Bakanlıkların ve dalların görüşlerine açtık. O tamamlanınca meclise sunulacak inşallah. Başka taraftan tüketim eserlerinde cayma hakkını genişletiyoruz. 1 Ocak 2026’dan itibaren iadede kargo bedeli satıcıya ilişkin olacak düzenlemesi geliyor. Bu da 86 milyon tüketici için kıymetli bir imkan. Burada karşılıklı istismarlar olmasını da engellemeye çaba ediyoruz. Cep telefonu, akıllı tablet, saat vesaire üzere şeyleri de cayma hakkının kapsamını aldık. Yurt dışından birtakım internet sitelerinden tüketim eserleri talepleri oluyordu. Bu bahiste ABD, Avrupa çok daha radikal kararlar aldılar. Lakin evvel biz aldık geçen sene ağustos ve eylülde. Esnafımızı, satıcılarımızı, mağazaları yok edilmesine ve ülkemizin bir ithalat çöplüğüne döndürülmesine asla müsaade vermeyeceğiz.”

Bolat, meyve-sebze hallerine yönelik tasarıda kapsamlı değişiklikler olduğunu kaydederek şu bilgileri verdi:

“Bu noktada toptancı hallerinin kurulması ve taşınmasında Ticaret Bakanlığı’nı da devreye sokmak istiyoruz. Üretici örgütlerinin ödeyeceği kira bedelini, özeldekilerin yüzde 25’i ile sınırlamak istiyoruz. Yani kooperatif getirsin, halde maliyeti daha düşük olsun. Fiyatların inmesine kıymetli bir katkı yapacaktır bu. Bunun dışında hal işiyle uğraşanların nitekim halci olması kıymetli. Geçen sene getirdiğimiz düzenlemede belediyelerin yaptığı kapalı pazar yerlerindeki kiralamalarda gerçek pazarcıların orada yer alması değerli. Tarladan hale gelirken aracının azaltılması için getirilen düzenlemeler var. O da çok değerli. Dalı disipline etmek açısından bunlar olacak. İnanıyoruz ki bu kanunla gerek hallerin yönetilmesi, işletilmesi ve denetlenmesi, gerekse zerzevat meyve fiyatlarındaki fiyat düşüşleri hızlanacak. Çiftçi de kazanacak, tüketici de kazanacak inşallah.”

“TÜRKİYE’NİN İSRAİL’E İHRACATI SIFIR”

Bakan Bolat, muhalefet kanadından Türkiye’nin İsrail ile ticaretinin sürdüğüne yönelik argümanların dillendirildiğine dair hatırlatma üzerine, “2 Mayıs 2024 tarihinden beri ihracat da ithalat da sıfırdır, hiçbir gümrük süreci yapılmamaktadır.” dedi.

Türkiye’nin burada Filistin ile ticaretinin sürdüğünü yineleyen Bolat, “18-19 ayda yüzlerce kez bunları konuşmalarımızda, televizyon programlarında, konferanslarda, yazılı açıklamalarımızda ortaya koyduk. Onlar palavra söylemeye devam etsin, biz onlardan daha çok doğruları söylemeye devam edeceğiz. Onlar palavralarında boğulacaklar. Biz gerçeklerle Filistinlilerin sevgisini, kalbini, gönlünü kazanmaya devam edeceğiz.” yorumunu yaptı.

Bolat, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Dünyanın kalbini, gönlünü kazanıyoruz bu noktada. Daima algı, palavra üzerine kurulan şeyler. Bakanlığın içinde onlara sempati duyan yok mudur? Vardır. Gümrükte de vardır, ulaştırmada da vardır, birliklerde de vardır. Onlar bu türlü bir ticaret olsa servis eder onlara. İkincisi İsrail. Ankara’da temsilciliği var, büyükelçilik binası var, vazifelileri var. Adam rahatsız. Burada bayrak tutuyor Türkiye. Bak Avrupa’yı etkilemeye başladık. Trump’ı etkilemeye başladık. Tenkit imgesi altında Türkiye’nin Filistinliler için yaptıklarını itibarsızlaştırmaya çalışıyorlar. Bunu yaparak İsrail’e, İsrail’in çıkarlarına hizmet ediyorlar. Çok açık, net. Her yerde de ben bunu savunurum. Zira bunu, bu siyasetleri ticaret alanında yürüten bakanlığın başındaki şahısım. Yaptığımdan eminim. Yani gümrükte bir kişi parmağını oynatamaz, oraya mal göndereceğim diye. Sistem kapalı.”

patronlardunyasi.com