Şahika Ercümen müsilaja dikkati çekmek için Marmara’ya umut dalışı yaptı
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Türkiye “Sudaki Ömür Savunucusu” olan Ercümen’in Marmara Denizi’ndeki farkındalık dalışlarına, müsilaj konusunda araştırmalar yapan Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı ve Erdek Dalış Kulübü Eğitmeni Osman Benli eşlik etti.
Ercümen’in müsilaja dikkati çekmek için gerçekleştirdiği farkındalık dalışlarına görüntülendi.
Dalışlarda, Marmara Denizi’nde görülen müsilajın son günlerde 3 metrelere kadar ulaştığı gözlemlendi.
“SUYUN ALTI VE DENİZLERİMİZ CAN ÇEKİŞİYOR”
Müsilajın en ağır göründüğü yerlerden biri olan Güney Marmara’da dalış yapan Şahika Ercümen, birinci kere müsilaj ile bu kadar yakın temasta bulunduğunu söyledi.
Ercümen, “Çok enteresan bir dokusu var. Kaygan, sabun köpüğü üzere… Deniz salyası üzere de isimlendirebiliriz tahminen ancak ondan kurtulmak çok mümkün değil. Yani elimle temizlemeye çalıştıkça onlar daha çok ve tekrar bir ortaya geliyor güya yok etmesi mümkün olmayan bir organizma üzere suyun içinde ve tüm canlılığın üzerini kaplamış durumda. Suyun altı ve denizlerimiz can çekişiyor ve boğuluyor aslında.” diye konuştu.
Bunun yalnızca çevresel ve görsel değil pek çok ziyanı olacağını vurgulayan Ercümen, “Umarım çok acil bir biçimde hareket planlarını uygulayıp denizimizi kurtarabiliriz.” dedi.
Ercümen, müsilaja dikkati çekmek için gerçekleştirdikleri dalışın kendisi için çok enteresan olduğunu belirterek, şunları aktardı:
“Gerçekten denizler şu anda boğuluyor, nefes alamıyor. Buna teğe bir şahit oldum. Son yıllarda daima atıklara maruz kalıyordum ya da suyun altında karşılaşıyordum. Artık bunun da ötesine geçerek denizler nefes alamadığını resmen haykırıyor ve müsilaj halinde bize bir ileti vermeye çalışıyor. Suyun yüzeyinde gördüğünüz müsilaj bunun yalnızca bir kısmı.”
“ATIKLARIMIZA ÇOK DİKKAT ETMEMİZ LAZIM”
Suyun altının müsilajdan daha çok etkilendiğine dikkati çeken Ercümen, şunları söyledi:
“Resmen bir kenti güya bu türlü hayalet bulutların sardığını düşünün. Suyun altı da motamot bu biçimde. Bu yalnızca imaj olarak değil, tüm deniz canlarının da üzeri sarılmış, onların tüm hayat işlevlerini da bastırmış durumda. Bu türlü giderse denizler bundan sonra fonksiyonunu yerine getiremeyecek, bunun da turizme, iktisada ziyanları olacak. Bu yalnızca idarelerin çözebileceği bir husus değil.”
Ercümen, herkese büyük vazifeler düştüğünü tabir ederek, lavaboya dökülen yağın bile binlerce litre suyu kirletebildiğini kaydetti.
Yapılması gereken çok şey olduğunu vurgulayan Ercümen, “Atıklarımıza çok dikkat etmemiz lazım idarelerin de kontrollere ve atık denetimine… Hepimizin artık bu hareket planlarını acil bir halde yürütmemiz gerekiyor. Ben bugün gördüklerim karşısında çok üzüldüm, çok etkilendim. Umarım denizlerimizi müsilajdan kurtarabiliriz.” tabirlerini kullandı.
“MARMARA DENİZİ’Nİ KİRLETİYORUZ”
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sarı, Marmara Denizi’nde yaptıkları dalışa işaret ederek, “Yeni bir dalış yaptık, ne için yaptık? 23 Ekim’den beri ağır biçimde müsilaj var. 23 Ekim’de Erdek’te başladı ve sonra İstanbul kıyılarına yayıldı. Özellikle 45 günde bütün Marmara’ya yayıldı. Yüzeyden itibaren 30 metre derinliğe kadar örümcek ağı üzere Marmara Denizi’nin altı örülmüş durumda.” diye konuştu.
Sarı, müsilajın üç temel tetikleyicisi olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Deniz yüzeyi sıcaklıkları artıyor. Şu anda Marmara Denizi’nin sıcaklığı 40 yıllık ortalamadan 3 derece daha yüksek. Marmara Denizi’ni kirletiyoruz. Marmara Denizi’nin etrafındaki 7 vilayette 25 milyondan fazla insan yaşıyor ve bunların atıklarının en düzgün ihtimalle yarısını arıtıyoruz. İki kişinin atığının birini arıtmıyoruz, biri hiç arıtmadan denize gidiyor. Türkiye’nin yarısından fazlasına hizmet sunan bir endüstriyi getirip Marmara Denizi’nin etrafına kümelendirmişiz. Onların atıklarının tekrar en âlâ olasılıkla yüzde 30’unu arıtıyoruz, yüzde 70’i hiç arıtmadan denize gidiyor. Ziraî zehirleri ve başka atıkları, kıyı tahriplerini, yanlış balıkçılık idaresini bunları daha saymadık bile. Tüm bunlar ikinci tetikleyici faktör olarak Marmara Denizi’nde müsilajın nedeni oluyor.”
“FELAKET BOYUTUNDA BİR MÜSİLAJLA KARŞI KARŞIYAYIZ”
Üçüncü nedenin ise Marmara Denizi’nin orjinal yapısı olduğuna dikkati çeken Sarı, Marmara Denizi’ni doğuştan astımlı bir çocuğa benzeterek, şunları anlattı:
“Kocaman bir deniz fakat yalnızca büyük denizlere İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı ile bağlı. Bu yüzden Karadeniz’in suları üstten kuzeyden güneye yanlışsız Akdeniz’e, Akdeniz’in suları alttan Karadeniz’e gerçek akıyor. Bu iki su katmanını birbirinden ayıran bir geçiş katmanı var. Bu geçiş katmanı dikey karışımları sonlandırıyor. Bu da Marmara Denizi’ni çok hassas bir hale getiriyor. Bir astımlı çocuğunuz olsa onu talaşlı işler yapan marangoza çırak olarak verir misiniz? Çırak olarak verecekseniz bir saatçinin yanına verebilirsiniz daha pak ortamlarda çalışması için. Marmara Denizi’ni pamuklara sarıp müdafaamız gerekirken ne yapmışız? Ne kadar kötülük varsa hepsini yapmışız. Sonuç, bu üçlü tetikleyici devrede.”
Felaket boyutunda bir müsilajla karşı karşıya olduklarının altını çizen Sarı, müsilaj yüzeye çıkmadan varlığının kabul edilmediğini, görülenlerin yok sayıldığını lisana getirdi.
Prof. Dr. Sarı, şöyle devam etti:
“O güzelim denizin altına daldım. 3 metreden itibaren 25 metreye kadar bulut kümeleri halinde müsilaj var aşağıda ve bu müsilaj tabana çöküyor. Tabandaki pinaları öldürüyor. Tabandaki süngerleri öldürüyor. Mercanları öldürüyor. Süngeri yemiyorsunuz tahminen ancak süngerler suyu filtre ediyorlar. Pinalar öldü, şu anda bu dalışım esnasında müsilajın yüzeyini kaplaması yüzünden ölen pinalara rast geldim. Bir tane pina saatte 6 litre deniz suyunu filtre ediyor. Pina, benim arıtmadan denize gönderdiğim, kirletip temizlemediğim suyu arıtıyor. Fakat benim yanlış davranışım, denizle kurduğum yanlış ilgi yüzünden pinalar da ölüyor.”
“MARMARA’NIN YÜZEYİNDE FARKLI YERLERDE MÜSİLAJI YİNE GÖRECEĞİZ”
Prof. Dr. Sarı, “Marmara Denizi ekosistemi şayet tekrar toparlanacaksa, restore olacaksa, ıslah olacak iyileşecekse, kurtaracaksak Marmara’yı, en büyük yardımcımız pina.” dedi.
Müsilajın artık de onları öldürdüğünü kaydeden Sarı, “Deniz çayırlarının üzerini kaplıyor. Deniz çayırının bir metrekaresi günde 10 litreden fazla oksijen üretiyor. Yani iki nefes alıyorsak bir tanesi denizden geliyor. Artık onların üzerini battaniye üzere örttüğü için onlar fotosentez yapamıyor. Bize oksijen üretemiyor. Bu yüzden Marmara Denizi derinlerinde yaşanan müsilajla ilgili çok büyük kayıplarımız var. Lakin illa yüzeye çıkmasını bekliyorsak üzgünüm lakin gidişat onu gösteriyor. Yakın vakitte eksiksiz Marmara’nın yüzeyinde farklı yerlerde müsilajı tekrar göreceğiz.” diye konuştu.
Sarı, 6 aydır balıkçıların müsilaj yüzünden çalışamadıklarını ve ziyan ettiklerini belirterek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Yüzeye çıktığında turizmden ziyan etmeye başlayacağız. Ekolojik kayıplarımız sınırsızdı artık buna bir de ekonomik kayıplarımız eklenecek. Çok süratli hareket etmemiz lazım. Hemen yapmamız gereken siyaset üstü davranarak tüm mahallî idareler, merkezi idare, özel bölüm bir ortaya gelmeliyiz. Bir masanın etrafında toplanmalı Marmara Denizi’ni kurtarmak için ivedilikle harekete geçmeliyiz.”
patronlardunyasi.com
