Politika faiz artışı ve makroihtiyati önlemler bankaların faiz stratejisini değiştirdi: Mevduatlar kısa vadede rekor oranlara ulaştı
Merkez Bankası’nın birinci adımları 32 güne kadar en kısa vadede mevduat faiz oranlarını artırırken nisan Para Politikası Kurulu toplantısında gelen siyaset faiz artırımı ve geçen cuma yayımlanan makroihtiyati tedbirler sonrası 3 aya kadar vadeli mevduat faizi de yükseldi. 19 Mart’tan bu yana 32 güne kadar vadeli mevduat faiz oranı 5 puana yakın, 3 aya kadar vadeli mevduat faiz oranı ise 8 puana yakın arttı. 100 bin lira mevduata bankalar 3 aya vadede yüzde 48 faiz verirken 32 gün vadede oran 50 baz puan daha düşük.
19 Mart’taki finansal sarsıntı TL varlıklarda büyük kayıp yaşattı ve TL’ye inanç azaldı. Enflasyonla uğraşta Merkez Bankası’nın gerçek kıymetli TL amacı uzun müddettir hem yerlinin hem de yabancının TL varlıklara ilgisini artırıyordu. Lakin 19 Mart sonrası işler değişti ve yerli de yabancı da TL’den çıkışa başladı. TL mevduatın hissesi azalırken döviz talebi arttı. Merkez Bankası öncelikle 20 Mart’ta olağanüstü Para Politikası Kurulu toplantısıyla gecelik borç verme faizini arttırdı, akabinde nisan PPK’sında siyaset faizi yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya yükseltildi. Geçen haftanın son süreç gününde de yeniden döviz maliyetini artırıp TL’yi özendirecek makroihtiyati tedbirler devreye girdi.
Ekonomim’den Şebnem Turhan2ın haberine nazaran, Merkez Bankası’nın fevkalâde toplantısının akabinde mevduat faizlerinde birinci hareketlenme 32 güne kadar en kısa vadede yaşandı. Merkez Bankası da durumu süreksiz olarak nitelendirince faiz artışının uzun müddetli olmayacağına yönelik beklenti ile bankacılık bölümü de en kısa vadeli mevduat faizlerini artırdı. Birinci anda 0.5 puanlık artışlar olurken takip eden günlerde yükseliş 2 puanı buldu. 100 bin liraya kadar 32 gün vadeli mevduatta faiz oranları yüzde 45,5’e çıktı. 45 gün ve 3 aya kadar vadeli mevduat faiz oranları ise birinci devirlerde yüzde 40-41 düzeylerinde sabit kaldı. Bu vadelerde faizde birinci kıpırdanma nisan başında gerçekleşti, 2 puanı geçen artışlar oldu. Nisan PPK’sı sonrasında ise 45 gün ve 3 aya kadar vadeli mevduat faiz oranı yine yükseldi ve mayıs başı itibariyle 100 bin liraya kadar mevduata 45 güne 44,75- 45,25, üç aya kadar vadede ise yüzde 47,5-48 faiz oranları verilmeye başlandı.
YÜKSEK FAİZ DAHA UZUN SÜRECEK
Böylece bankacılık kesimi 19 Mart öncesine nazaran 32 gün vadeli mevduatta 5 puana, 3 aya kadar vadeli mevduatta da 8 puana yakın artışlar gerçekleştirdi. Bankacılık dalı kaynakları mevduat faiz artışının en kısa vadeden daha uzun vadeye gerçek kaymasının en kıymetli nedenini siyaset faiz indirimlerinin bir mühlet gündeme gelmemesine bağlıyor. Kaynaklar, ilk Para Politikası Kurulu toplantısının haziranda yapılacağını hatırlatarak faiz indirim döngüsü başlangıcının bu toplantıda olmasını beklemediklerini lisana getirdi. Hem döviz talebinin kesilmemesini hem de makroihtiyati tedbirlerin devreye girmesini yüksek faiz devrinin bir mühlet daha devam edeceğinin işareti olarak yorumlayan bankacılık bölümü bu beklentisini de mevduat faizine yansıtmış oldu.
YABANCI PARA MEVDUATIN HİSSESİ 2.3 PUAN ARTTI
TL mevduat faizleri yükselse de dövize yönelim sürüyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık datalarına nazaran dövize endeksli gelirli kur muhafazalı mevduat ile yabancı para mevduatın toplam mevduat içindeki hissesi 14 Mart’taki yüzde 40,26 düzeyinden 25 Nisan ile biten hafta itibariyle 42,56’ya yükseldi. 2.3 puanlık bir yükseliş yaşandı ki birebir periyotta kur muhafazalı mevduat hesaplarında gerileme devam etti. TL mevduatın toplam mevduat içindeki hissesi da 14 Mart’taki yüzde 59,74 düzeyinden 25 Nisan geride kaldığında yüzde 57,43’e indi. Yabancı yatırımcıların TL pay ve tahviller içindeki hissesi da tıpkı periyotta sert düşüş gösterdi.
patronlardunyasi.com
