İç satışlar yüzde 15 düşerken ihracat ve üretimde gerileme beyaz eşya sektöründe endişeyi artırıyor

Arçelik, BSH, Dyson, Electrolux, Haier Europe, LG, Miele, Samsung, Versuni (Philips) ve Vestel üzere yerli ve memleketler arası üretici, ithalatçı firmaları bünyesinde barındıran Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), dalın 2025 Ocak-Mart periyoduna aitt dataları paylaştı.
Buna nazaran, yılın birinci çeyreğinde kesimin iç satışları geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 15 geriledi. İhracattaki daralma eğilimi devam ederken adet bazında ihracat yüzde 3 azaldı. Toplam üretimde ise yüzde 4’lük bir düşüş kaydedildi.
Mart ayı özelinde de dal genelinde zayıf seyrin sürdüğü görüldü. İç satışlarda martta geçen yılın birebir ayına kıyasla yüzde 17 düşüş yaşanırken, ihracatta baz tesiri kaynaklı yüzde 2’lik hudutlu bir artış oldu. Üretim adetlerinde ise yüzde 6’lık bir azalma gerçekleşti.
İhracatta üst üste üç yıldır devam eden düşüş, Türkiye’nin beyaz eşya bölümündeki güçlü pozisyonu üzerindeki olumsuz tesirini sürdürürken 2025’in, hem ihracatta hem de iç pazarda zorlukların derinleştiği bir yıl olması öngörülüyor.
Sektörün son yıllarda yaşadığı ihracat kayıplarına karşılık dengeyi sağlayan iç satış canlılığı da zayıflamaya devam etti. ABD ve Çin başta olmak üzere büyük pazarlardaki tansiyonlar de daldaki belirsizlikleri artırdı.
“DIŞ PAZARLARDAKİ REKABETÇİLİĞİN KORUNMASI BÜYÜK DEĞER TAŞIYOR”
Açıklamada birinci çeyrek datalarına ait görüşlerine yer verilen TÜRKBESD Başkanı Gökhan Sığın, Türkiye’nin beyaz eşya ihracatının yüzde 75’inin Avrupa pazarına gerçekleştiğine dikkati çekerek, Çin’den Avrupa Birliği’ne yönlenebilecek ihracatın, kesimin temel ihracat noktası olan Avrupa’da daha fazla pazar kaybetmesine yol açabileceğini belirtti.
Sığın, “Küresel talep daralmasının devam etmesi ve artan ticaret tansiyonlarına ek olarak ülkemizde çelik ve plastik ham unsuru üzere temel girdilerdeki korumacılık kaynaklı maliyet artışları dalımızı muhtemel risklere karşı daha kırılgan hale getirmektedir. Bu gelişmeler, ülkemizin katma pahalı üretimine ve ihracatına sağladığımız güçlü katkının zayıflamasına sebep olmaktadır.” tabirlerini kullandı.
Sürdürülebilir büyüme ve istikrar için maliyet yapısının korunmasının büyük ehemmiyet taşıdığının altını çizen Sığın, Dahilde Sürece Rejimi (DİR) üzere ihracat dayanak düzeneklerinin kritik bir rol oynadığını kaydetti.
Sığın, dış pazarlardaki hissenin öncelikli olarak korunması ve geri kazanılması için atılacak stratejik adımların büyük ehemmiyet taşıdığını aktardı.
ENERJİ VERİMLİ ESERLER İÇİN TEŞVİK ÇAĞRISI
TÜRKBESD Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Fatih Özkadı da ekonomik ve sektörel sürdürülebilirliğin kıymetli bir anahtarının da güç verimli eserlerin yaygınlaşması olduğuna işaret etti.
Özkadı, “Bilindiği üzere, bölüm olarak, teknoloji gelişimi ve inovasyonlarla her geçen gün daha yüksek güç tasarrufu sağlayan eserler geliştiriyor ve piyasaya sunuyoruz. Bu eserler, doğal kaynakların korunmasının yanı sıra tüketicilerimizin bütçelerine de katkı sağlamaktadır. Güç verimli eserlerin kullanımının artması, ülkemizin yıllık güç tasarruf ölçüsünü yükselterek kaynakların faal kullanımını desteklemenin ötesinde, bölümümüze üretimde güç kazandıracak ve ihracat potansiyelimizi artıracak değerli bir kaldıraç fonksiyonu görecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
Bu hususta yürütülen bir çalışmaya da değinen Özkadı, daima çalışır durumda olan buzdolabı eserleri incelediğinde, 2014 yılına kıyasla bugün yüzde 16 güç tasarrufu sağlandığını bildirdi. “Bu 10 yıllık müddette buzdolaplarının hacminin de yüzde 18 arttığını düşünürsek sırf tek bir eser kümesinde elde edilen bu tasarruf hepimiz için büyük bir kazanıma işaret ediyor” sözünü kullanan Özkadı, bu bağlamda çevresel sürdürülebilirlik ve ekonomik verimlilik amaçları doğrultusunda tüketicilerin güç verimli eserlere erişimini kolaylaştıracak vergi indirimi yahut finansman dayanağı üzere teşviklerin ulusal servete kıymetli katkılar sağlayacağına inandıklarını ve bu alanda dayanak beklediklerini kaydetti.
“GİRDİ MALİYETLERİ BASKI YARATIYOR”
TÜRKBESD Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Mehmet Yavuz da beyaz eşya üzere kritik imalat sanayi dallarında çeşitli çelik eserlerinin temel girdi olarak kullanıldığını hatırlatarak, farklı türevlerdeki yassı çelik eserlerinin bölüm için stratejik değere sahip olduğunu ve toplam maliyetlerin yaklaşık yüzde 17’sini oluşturduğunu anlattı.
Yavuz, bilhassa son periyotta çelik eserlerine yönelik açılan ticaret siyaseti soruşturmalarının bu açıdan kritik olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
“Sıcak haddelenmiş yassı çelikle başlayan anti-damping süreçleri, paslanmaz çelik, galvanizli ve boyalı sac üzere eserleri de kapsayacak formda genişlemiştir. Bu soruşturmalar, girdi maliyetlerimizi artırarak kesimimizin rekabet gücü üzerinde önemli bir baskı oluşturmaktadır. Dahası, bu eserlerin bir kısmı, yerli üretimle ikame edilemeyecek özellikte olup, talep edilen kalite ve ölçülerde sırf yurtdışından temin edilebilmektedir. Bu çerçevede, ticaret siyaseti soruşturmalarının sektörel muhtaçlıklar dikkate alınarak ve ülkemizin bütüncül çıkarları doğrultusunda yürütülmesi büyük kıymet taşımaktadır. Kesimimiz, katma kıymetli üretime ve ihracata sağladığı güçlü katkıyla, ekonomik büyümenin ve endüstrimizin gelişiminin temel aktörlerinden biridir. Bu nedenle, kullanıcı bölümler üzerinde maliyet baskısı oluşturarak üretim maliyetlerini artıracak ve enflasyonist tesirlere yol açabilecek tedbirlerden kaçınılması gerektiğini kıymetlendiriyoruz. Ticaret siyaseti uygulamalarının, kamu faydası gözetilerek ve sanayi üretimini destekleyecek biçimde neticelendirilmesini bekliyoruz.”
“İÇ PAZAR CANLILIĞI KESİMİN DESTEK NOKTASI”
TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi Semir Kuseyri de tüketicilerin alım gücünü destekleyecek halde kredi kartı faiz oranlarının makul düzeylerde tutulmasının ve taksitlendirme imkanının artırılmasının iç talep dinamiklerinin canlı tutulmasına dayanak olacağını vurguladı.
Kuseyri, “Bu nedenle, kredi kartı faiz oranlarının makul düzeylere çekilmesi ve taksitlendirme imkanlarının artırılması, tüketicilerin alım gücünü destekleyecek, iç talep dinamiklerinin canlı tutulmasına katkı sağlayacaktır. Bu noktada tekrar belirtmek gerekir ki iç pazar canlılığı ihracatta kalıcı hale gelen azalmayı dengeleyerek üretim ve istihdamın korunması için son derece kritik görülmektedir. Tüketicilerin alım gücünü ve iç pazarın canlılığını koruyacak, ihracat rekabetçiliğimizi güçlendirecek her türlü yapan adım hem kesimimiz hem de ülke iktisadı için olumlu katkılar sağlayacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
patronlardunyasi.com