Hint partisi Shiv Sena’nın liderlerinden Murji Patel, ‘Hiçbir Türk şirketinin Mumbai’de iş yapmasına izin vermeyeceğiz’ diyerek tehditlerini artırdı

Deniz KOLLU

İki nükleer güç, Pakistan ve Hindistan ortasında süregelen tansiyon, 22 Nisan’da Keşmir’de 26 Hintli turistin terör saldırısı sonucu öldürülmesinin akabinde yeterlice tırmandı. Bu taarruzdan 15 gün sonra ise tansiyon sıcak çatışmaya dönüştü.

Hindistan, 6 Mayıs’ta Pakistan topraklarına ve yeniden Pakistan’ın denetimindeki Azad Keşmir bölgesine füze akınları düzenledi. Pakistan hücumlarda 31 kişinin öldüğünü, Hint idaresi de misilleme hücumlarında 10 sivilin öldüğünü açıkladı.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı ilk olarak 7 Mayıs’ta bir açıklama yaparak Hindistan tarafından düzenlenen hücumun topyekun bir savaş riskini ortaya çıkardığını vurgulayarak bu çeşit kışkırtıcı adımlar ile siviller ve sivil altyapıyı maksat alan atakları kınadı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan da Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif’i arayarak dayanışma iletisi verdi ve akında şehit olan Pakistanlılara Allah’tan rahmet diledi. Erdoğan, Türkiye’nin tansiyonun tırmanmasını önlemek için elinden geleni yapmaya hazır olduğunu, bu bahiste diplomatik temasların sürdürüleceğini belirtti.

İki ülke ortasındaki gerginlik sürerken Hintli Albay Sofiya Qureshi 9 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Pakistan ordusunun 7-8 Mayıs gecesi gerçekleştirdiği taarruzlarda Türk üretimi ‘Asisguard Songar’ dronlarını kullandığını öne sürdü.

Sofiya Qureshi, Pakistan’ın 36 farklı noktada 300 ila 400 ortasında drone kullandığını tespit ettiklerini söyledi. Qureshi, drone hücumlarının büyük bir kısmının Hindistan güvenlik güçleri tarafından hem fizikî tekniklerle hem de teknolojik müdahalelerle düşürdüklerini sav etti.

Hint basınında son günlerde çıkan haberlerde, Türkiye’den Pakistan’a silah gönderildiğine ait tezler yer aldı.

Hindistan ordusunun bu tezi, ülkedeki milliyetçi muhafazakar siyasi küme tarafından sahiplenildi. Maharashtra eyaletinde faaliyet gösteren sağcı siyasi parti Shiv Sena, ülkedeki Türk yatırımcıları ve şirketleri maksat aldı. Shiv Sena lideri Murji Patel, Türk şirketlerine verilen ihalelerin iptal edilmesini istedi.

Shiv Sena, bu taleple de yetinmedi ve daha da ileriye gitti. Murji Patel, Shiv Sena’dan oluşan bir heyetle Mumbai Memleketler arası Havalimanı’na giderek yetkililerle görüştü ve havalimanında yer hizmetleri veren Çelebi şirketinin mukavelesinin iptal edilmesini istedi.

Murji Patel yaptığı açıklamada, “Türkiye, Hindistan’a saldıran insansız hava araçları vererek Pakistan’a yardım etti. Hiçbir Türk şirketinin Mumbai’de iş yapmasına müsaade vermeyeceğiz. Mumbai Memleketler arası Havalimanı CEO’suna Türk şirketiyle olan muahedeyi iptal etmeleri gerektiğini söyledik. Bunu 10 gün içinde yapacaklarına dair bize teminat verdiler” dedi.

Patel, Türk şirketlerinin Hindistan’da bilhassa hassas altyapı dallarında faaliyet göstermesine müsaade verilmesinin mevcut jeopolitik iklim göz önüne alındığında kabul edilemez olduğunu vurguladı. Shiv Sena lideri, harekete geçmemenin kitlesel protestolara yol açacağı konusunda uyardı ve “Hiçbir şey olmazsa, Mumbai havalimanında 10 binden fazla bireyden oluşan bir aksiyon düzenleyeceğiz” sözlerini kullandı.

1958 yılında kurulan ve Türkiye’nin önde gelen yer hizmetleri şirketlerinden biri olan Çelebi Yer Hizmetleri, 2009 yılından bu yana Hindistan’ad faaliyet gösteriyor. Celebi Aviation’ın da dahil olduğu bir ortak teşebbüs olan CelebiNAS Airport Services India, Mumbai de dahil olmak üzere birçok Hint havalimanında yer hizmetleri sağlıyor.

Şirketin operasyonları, Türkiye’nin Pakistan’a dayanak verdiği savları sonrasında incelemeye alındı.

Çelebi şirketi, Hindistan’ın en büyük, dünyanın da 9’uncu büyük kenti olan Mumbai’deki havaalanı ihalesini 2018 yılında kazanmış, şirket 10 yıl daha havalimanında yer hizmetleri vereceğini duyurmuştu. Şirket tarafından KAP’a yapılan açıklamada şöyle denilmişti:

“Şirketimizin bağlı iştiraki Celebi Nas Airport Services India Pvt.Ltd. (“Celebi Nas”) ile ihale makamı Mumbai International Airport Private Limited (“MIAL”) ortasında imtiyaz mukavelesi 19 Mayıs 2018 tarihinde imza edilmiştir. Böylece bağlı paydaşlığımız Celebi Nas, Hindistan’ın Mumbai kentindeki Chhatrapati Shivaji International Airport (“CSIA”) havalimanında ki mevcut imtiyaz müddetinin 31 Aralık 2019 tarihinde bitmesini müteakip 1 Ocak 2020’den 31 Aralık 2029’a kadar ek 10 (on) yıl müddet ile yer hizmetleri verme ye devam edecektir.”

TÜRKİYE İLE HİNDİSTAN ORTASINDAKİ EKONOMİK İLİŞKİLER

Yaklaşık 2.6 trilyon dolar olan gayri safi yurtçi hasılasıyla Hindistan, Türkiye’nin ticaret partnerleri ortasında kıymetli bir ekonomik potansiyele sahip. Türkiye, Hindistan’ın da üyesi olduğu BRICS’e iştirak konusunda bu ülkeyle bağlantılara dönük sıcak iletiler vermeye dikkat etti. İki ülke başkanları, 2020 yılında ticari hacmin 10 milyar dolara ulaşmasını hedefledikleri açıklamalar yapmıştı.

Türkiye’nin kültürel, tarihî bağlar ve Keşmir konusunda Pakistan’a dayanak vermesi hasebiyle bu amaçlara ulaşılamasa da iki ülke ortasında değerli bir ticaret hacmi kelam konusu. Hindistan, süratli büyüyen iktisadı ve yatırım fırsatları nedeniyle Türkiye’nin değerli ticaret ortaklarından biri. 2023 yılında Türkiye’nin Hindistan’a ihracatı 1,64 milyar dolar, ithalatı ise 7,93 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

TÜRKİYE, HİND DÜĞÜNLERİNİN DE KIYMETLİ BİR DESTİNASYONU

Türkiye, Hint düğünlerinin de kıymetli bir destinasyonu pozisyonunda. Hintli milyarderlerin düğünler Türkiye iktisadına büyük katkı sağlıyor. Türkiye’nin düğün destinasyonunun yüzde 50’si Hint ve Hint kökenli zenginlerin düğünlerinden oluşuyor. Hint düğünlerinin bütçeleri 1 milyon eurodan başlayıp 10 milyon euroya kadar ulaşabiliyor. İstanbul, Antalya ve Bodrum’da güçlü Hintliler’in gözdesi haline dönüşen düğün etkinliklerinin son gelişmelerin akabinde peş peşe iptal edildiği de gelen bilgiler ortasında.

patronlardunyasi.com

İLGİLİ HABER

Hint milliyetçileri Türkiye’nin Pakistan’a dayanak olduğunu argüman ederek Türk şirketlerini gaye almaya başladı