Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği Başkanı Sait Salıcı: Bir masa bir kasa koyan ithalata başladı
Necla DALAN
Türkiye’de irili ufaklı 5 bin şirketin faaliyet gösterdiği ayakkabı yan sanayi güç günler geçiriyor. Dokumadan sonra emek yoğun sektörler ortasında ikinci sırada olan sektörde iş gücü maliyetleri, genel masraflar ve finansmana ulaşmadaki zorluk üreticileri olumsuz etkiliyor.
Sadece üretimde değil istihdamda da önemli erime yaşanıyor. Üretim kapasitesini düşürenlerin oranı yüzde 50’yi bulurken istihdamda da yüzde 20 azalma oldu. Bu sayıları sektörü ve düşüncelerini konuşmak için bir ortaya geldiğimiz Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği (AYSAD) Başkanı Sait Salıcı anlattı.
“HER AY İSTİHDAM AZALIYOR, YARIN İŞLER DÜZELİNCE NASIL ÜRETİM YAPACAĞIZ?”
Salıcı, “2024 sancılı geçti. Yabancı alıcılar bir daha gelmemek üzere gitti. İnşallah 2025 yılı 2024’ü aratmaz. Yokuş aşağı gidiyoruz. Korkarım 2025 göç yılı olacak. Emek yoğun sektörden işten çıkışlar oluyor, öte yandan yeni işçi yetişmiyor. Yarın öbür gün işler düzelince kiminle nasıl üreteceğiz? Sektörde her ay istihdam azalıyor. Geçen yıldan bu yana yüzde 20’lik düşüş var ve maalesef bu düşüş devam edecek. İşletme sarfiyatları yüzde 50’nin üzerinde, finansmana erişilemiyor. Üretim kapasitesini düşürenlerin oranı yüzde 50. Kimi batıp gidiyor kimi de kapıyı çekip sektörden gelmemek üzere gidiyor” diye konuştu.
“BİR AYAKKABININ MALİYETİ BİR LAHMACUN FİYATI KADAR”
Ankara’da iktisat yönetimine her fırsatta dertlerini ilettiklerini kaydeden Sait Salıcı, şöyle devam etti:
“Bizi dinliyorlar ancak değişen bir şey olmuyor. Herkes İHA, SİHA yapacak diye bir şey yok. Emek yoğun işlere de ihtiyaç var. Bir ayakkabının maliyeti bir lahmacun fiyatı… 500-750 TL’ye satılan ayakkabı var. Halbuki bağcığı tabanı derken 39 parçayı bir ortaya getiriyorsunuz. Bu kadar emek yoğun bir işten söz ediyoruz ala bir hamur ve kıymadan oluşan kıymadan daha ucuz… Devletin kesinlikle desteği olmalı. Yalnızca ‘OSB yaptım, gidin üretin’ demek yetmiyor. Sektörler kendi haline bırakılmamalı.”
“PANSUMAN DEĞİL KALICI ÇÖZÜM İSTİYORUZ”
2014 yılında hem bitmiş ayakkabıya hem yan sanayi ithalatına ek vergi konduğunda büyük ithalatçıların üretici olduğunu hatırlatan Salıcı, “10 yıl bitti ve o vergiler de enflasyona uğradı. Günün sonunda kalıcı tedavi lazım. Verginin sonu yok. Kalıcı ve yapısal ıslahatlar, zihniyet değişikliği lazım” dedi.
İthalatta 2023’ten bu yana yüzde 200’ün üzerinde artış olduğunu lisana getiren Sait Salıcı, mevcut vergilerden kendilerinin de mutlu olmadığını vurguladı. Salıcı, sözlerini şöyle sürdürdü:
“VERGİYE RAĞMEN İTHALAT UCUZ KALDI, UZAKDOĞU’DAN MISIR, CEZAYİR’E GÖNDERİP ORADAN GETİRİYORLAR”
“Yüzde 35 olan ek verginin yüzde 10 daha artması görüşündeyiz. Taban farklı, saya farklı geliyor ve Türkiye’de birleştiriliyor. Bunun kimseye yararı yok. Yan endüstrinin korunması gerekiyor. Esasen bitmiş ayakkabı üzere geliyor. Yeni Vergiye rağmen ithalat ucuz kaldı. Yeni yöntemler bulmuşlar. Mısır, Cezayir, Fas üzerinden yüzde 10-20 vergiyle getiriliyor. İthalatta yalnızca Uzakdoğu değil tüm pazarların önünün kesilmesi lazım. Haksız rekabet var. Biz üretici mi olacağız ithalatçı mı? Ankara’dan bunun karşılığını istiyoruz. Ayrıyeten yan endüstride referans fiyatta artış istiyoruz. Bu da pansuman lakin en az saya ve tabanda iki katına çıkarılmasını istiyoruz. Büyük üreticiler bile ithalatçı oldu. Bir masa bir kasa koyan da ithalata başladı.”
patronlardunyasi.com
