Baltıklar’ın beyazı, Helsinki’nin ruhu: Deniz kokusu, ormanların yeşili ve kışın karla örtülen sokakların sessizliği

Kaan İNCİLİ

Şehrin kalbi Senato Meydanı (Senaatintori). Geniş taş döşeli bu meydanın en görkemli yapısı, bembeyaz merdivenleriyle göğe uzanan Helsinki Katedrali’dir. Neoklasik çizgileriyle kentin simgesi olan katedral, gündüzleri saflığıyla, geceleri ışıklandırmasıyla etkileyicidir. Yanı başında Helsinki Üniversitesi’nin tarihi binaları ve hükümet yapıları, meydanı ülkenin siyasal ve akademik merkezi haline getirir.

Şehirde gezinirken bir öbür durak Uspenski Katedrali olur. Kızıl tuğlaları, altın kubbeleri ve Ortodoks mimarisinin şık dokunuşlarıyla Baltık’ın ortasında adeta Rus tesirinin bir nişanesi üzeredir. Buradan adımlarla ulaşılan Kauppatori (Market Meydanı) ise kentin en canlı noktalarından biridir. Balıkçılar, sebze-meyve tezgâhları, taze somon çorbası satan küçük stantlar ve deniz kokusuyla Helsinki’nin gündelik ömrüne en yakından tanıklık edebileceğiniz yerdir.

Helsinki, tarih boyunca “Baltık’ın beyaz kenti” diye anılmıştır. Bunun sebebi sadece karla kaplı kışları değil, birebir vakitte kentin İskandinav mimarisinin berraklığıdır. Eliel Saarinen ve Alvar Aalto üzere ünlü mimarların yapıtları, Helsinki’ye çağdaş lakin yalın bir kimlik kazandırmıştır. Bugün Finlandia Hall ya da Kiasma Çağdaş Sanat Müzesi üzere yapılar, çağdaş çizgilerle kenti geleceğe taşırken, 19. yüzyıl binaları ve ahşap konutlarla kurulan istikrar, kentin kimliğini özel kılar.

Şehir merkezinde yürürken uğramanız gereken noktalardan biri de Esplanadi Parkı. Yerlilerin buluşma noktası olan bu yemyeşil bulvar parkı, yaz akşamlarında açık hava konserlerine mesken sahipliği yapar. Kışın karla örtüldüğünde bile kafelerin terasları doludur. Daha geniş bir nefes almak isteyenler için Seurasaari Adası açık hava müzesi, klâsik Fin konutlarını sergilerken tabiatla tarihin birleştiği sakin bir ortam sunar.

Müze gezmeyi sevenler için Helsinki tam bir hazine. Ateneum Sanat Müzesi, Finlandiya’nın en kıymetli sanat koleksiyonlarını barındırır; Gallen-Kallela üzere ulusal sanatkarların yapıtları burada görülebilir. Kiasma Çağdaş Sanat Müzesi yenilikçi stantlarıyla çağdaş sanatseverleri cezbederken, Doğal Tarih Müzesi hem çocuklar hem yetişkinler için öğretici bir tecrübe sunar. Bu müzeler, Finlandiya kültürünün geçmişten bugüne uzanan zenginliğini gözler önüne serer.

Sanat ve ulusal kimlik deyince Helsinki’de kesinlikle görülmesi gereken bir başka yer de Sibelius Anıtı’dır. Dünyaca ünlü Fin bestekar Jean Sibelius’un anısına yapılan bu heykel, 600’ün üzerinde çelik borunun gökyüzüne yanlışsız yükselmesiyle adeta dev bir orgu andırır. Hem çağdaş sanatın hem de Finlandiya’nın müzik geleneğinin güçlü bir sözüdür. Anıtın yanındaki Sibelius’un yüzünü betimleyen bronz heykel ise, Fin halkının sanatkara duyduğu derin hürmetin bir sembolü üzeredir. Parkın ortasında yer alan bu eser, yalnızca bir anıt değil; Finlandiya’nın ruhunu notalara döken bir sanatkarın ölümsüzleştirilmiş mirasıdır.

Sanat aktiviteleri Helsinki’nin günlük ömrünün kıymetli bir modülüdür. Finlandiya Ulusal Opera ve Balesi, büyüleyici şovlara konut sahipliği yaparken, kentteki konser salonlarında Sibelius’un yapıtları sıkça sahnelenir. Yıl boyunca düzenlenen tasarım şenlikleri, caz konserleri ve açık hava aktiflikleri, Helsinki’yi kuzeyin kültürel başkentlerinden biri haline getirir.

Akademik hayat da Helsinki’nin ruhunu şekillendirir. Helsinki Üniversitesi, 17. yüzyıldan beri yalnızca Finlandiya’nın değil, tüm İskandinavya’nın en kıymetli eğitim kurumlarından biridir. On binlerce öğrencinin yarattığı güç, kente genç bir canlılık katar. Kütüphaneler, kafeler, öğrenci kulüpleri ve sokak aktiflikleri, Helsinki’yi yalnızca başşehir değil, birebir vakitte bir öğrenci kenti haline getirir. Lakin gençlerin gündelik ömründe karşılaştıkları en değerli meselelerden biri, kentin yüksek hayat maliyetidir. Konaklama, ulaşım ve temel gereksinimlerin değerli olması, öğrencilerin birçoklarını yarı vakitli işlere yöneltir. Yeniden de gençler, bu zorlukları dayanışma kültürü ve etkin toplumsal hayatla aşmayı başarır.

Şehirde romantik ve nostaljik bir tecrübe yaşamak isteyenler için atlı fayton çeşitleri yahut yaz aylarında üstü açık klasik arabalarla kent seyahatleri, Helsinki’yi farklı bir gözle tanımanızı sağlar. Bilhassa akşamüzeri Baltık denizinin ışıkları binalara vururken yapılan bu tipler, kentin şık kimliğini hissetmenin en keyifli yollarından biridir.

Helsinki geceleri ise gündüzünün dinginliğini geride bırakır. Kallio semti, pubları ve alternatif barlarıyla öğrencilerin uğrak yeridir. Daha seçkin bir atmosfer arayanlar için Esplanadi etrafındaki şarap barları ve kokteyl yerleri geceyi şık bir biçimde sürdürme imkânı verir. Canlı müzik sahneleri, caz kulüpleri ve Baltık esintili dans yerleriyle Helsinki, küçük ancak renkli bir gece hayatı sunar.

Doğayla iç içe ömür, Helsinki’nin ayrılmaz kesimidir. Kışın buz tutan denizde sauna sonrası kendini buz üzere suya bırakanları görmek şaşırtan değildir. Yazın ise adalara yapılan küçük vapur seyahatleri, kent ömrünü tabiatla kusursuzca bütünleştirir.

Ve elbette Finlandiya mutfağı. Bir tabak lohikeitto (somon çorbası), yanında çavdar ekmeğiyle hem kolay hem de doyurucudur. Tatlıda ise korvapuusti (tarçınlı çörek) kahveyle birlikte keyif verir. Balık, geyik eti ve orman meyveleri, mutfağın ana karakterleridir.

Tatmadan Dönmeyin: Lohikeitto (Somon çorbası), Karjalanpiirakka (pirinçli börek), Korvapuusti (tarçınlı çörek), Fin çikolataları

Görmeden Dönmeyin: Senato Meydanı ve Helsinki Katedrali, Uspenski Katedrali, Market Meydanı (Kauppatori), Esplanadi Parkı, Ateneum ve Kiasma Müzeleri, Sibelius Anıtı, Seurasaari Adası, Helsinki Üniversitesi, Fayton yahut Klasik Otomobil Turu

Ertelemeyeceğiniz tek hayaliniz, sizi farklı ufuklara götürecek yeni seyahatler olsun.
Sevgiyle kalın.

patronlardunyasi.com