Yaz sezonu geldi Türkiye’nin cennet kıyılarında şezlong savaşları başladı

Kenan GÜRBÜZ

Yaz dönemi başlayınca Türkiye’nin cennet kıyılarındaki ‘şezlong’ tartışmaları bitmek bilmiyor. Bilhassa 1480 kilometre kıyı şeridiyle Türkiye’nin en uzun kıyılarına sahip Muğla’nın Bodrum, Marmaris, Fethiye ve Datça üzere önde gelen turizm noktaları, bu tartışmaların merkezi pozisyonunda. Bir tarafta sivil toplum kuruluşları (STK) ve belediyeler varken öbür tarafta ise işletmeler ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı var.

KAMP SANDALYESİ VE HAVLULARLA TEPKİ

Şezlong fiyatlarını ve kıyı işgallerini protesto eden vatandaşlar, Yunanistan’daki ‘Havlu Hareketi’nden esinlenerek kıyılara kamp sandalyeleri ve havlularını atarak reaksiyon gösteriyorlar. STK’lar bilhassa, eski ismi MUÇEV yeni ismi Kıyı İdare ve Etraf Muhafaza A.Ş.’nin kıyıları özel şirketlere devretmesine reaksiyonlu. Muğla’nın bilhassa Marmaris, Fethiye, Dalyan ve Menteşe ilçelerinde çok sayıda plaj özel şirketlere kiralanmış durumda.

‘KIYILAR HALKINDIR’ EYLEMLERİ

Türkiye’nin dört bir yanındaki kıyı hareketleri birleşerek ‘Kıyı Hareketleri Dayanışma Ağı’ isminde bir STK kurdular ve her yıl 18 Mayıs’ta 17 vilayette eş vakitli olarak ‘Kıyılar Halkındır Eylemi’ düzenliyorlar. Bu yıl Akyaka, Datça, Göcek, Bodrum ve Fethiye’de düzenlenen hareketlere katılanlar, ‘Şezlongunu Al Başına Çal’, ‘Kıyılar Halkındır’ sloganları atarak, ‘Kıyılarda Şezlong İşgaline Son’, ‘Kıyı Kanunu Uygulansın Kıyılarda İşgaller Son Bulsun’ yazan pankart taşıdılar.

BAŞKAN AHMET ARAS, KIYILARIN ÖZEL ŞİRKETLERE DEVREDİLMESİNE TEPKİLİ

STK’lar dışında mahallî yöneticiler de kıyıdaki şezlong işgaline yansılı. Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı ve aynı zamanda Kıyı Ege Belediyeler Birliği Lideri da olan Ahmet Aras, vilayette kıyıların özel şirketlere devredilmesini eleştirdi. Ahmet Aras şunları söyledi:

“Liman projeleri, denizi kirleten uygulamalar, şezlong ve şemsiye işgalleriyle birlikte kamuya açık alanlar süratle daralıyor. Bu alanlarda lokal idarelerin yetkisi epey kısıtlı. Kıyılar Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yetkisinde. Belediyelerin burada tek başına adım atma talihi yok. Bir halk plajı açmak istesek dahi bakanlıktan müsaade almamız gerekiyor. Muğla’daki birtakım plajlar, Kıyı İdare ve Etraf Muhafaza A.Ş. (eski ismiyle MUÇEV) üzerinden özel şirketlere kiralanıyor. Akbük Plajı örneğini verelim. Gidin bakın, MUÇEV orayı özel bir firmaya vermiş. Halbuki bu alanlar halkın ortak malı.”

‘EĞER DEVLET İŞLETMEYECEKSE BELEDİYELERE VERSİN’

“Eğer devlet işletmeyecekse, belediyeye versin, biz halk için işletelim. Lakin özel bir firmaya verildiği anda orası halkın giremediği, ulaşamadığı bir alan haline geliyor. Kıyılar yalnızca küçük işletmelerce değil, büyük turizm firmaları tarafından da işgal ediliyor. Birtakım oteller üç koya birden yerleşmiş durumda. Bu otellerin olduğu yerlerde bırakın plajı, koya bile giremiyorsunuz. Şu anki mevzuat açık: Kıyılar halkındır. Hiçbir formda özel mülkiyet uygulanamaz. Bu kurala yalnızca küçük işletmeler değil, dev turizm firmaları da uymalı.”

DATÇA KUMLUK PLAJI’NDA MASA SANDALYE İŞGALİ

Dünyaca ünlü Datça Kumluk Plajı da yaz döneminin başlamasıyla birlikte masa, sandalye ve şezlong işgaline uğradı. Bunun üzerine Datça’da yaşayanlar ve tatilciler, kıyıdaki işgale yansısını toplumsal medya üzerinden gösterdi. Belediyenin cezai süreç uygulanacağı ihtarıyla işletmeler kıyıdaki işgale son verdi.

Datça Belediye Başkanı Aytaç Kurt, muhabirimiz Kenan Gürbüz’e Kumluk Plajı ve Palamutbükü’ndeki plajlarda yaşanan kıyı işgalleriyle ilgili şunları söyledi:

“Datça Kumluk Plajı imarlı alan olduğu için belediye olarak müdahale edebiliyoruz. Palamutbükü ise imarlı alan değil. Burası Etraf Şehircilik ve İlklim Değişikliği Bakanlığı’na ilişkin. Açtığımız davalarla MUÇEV’in plajlarda hiçbir fonksiyonu kalmadı. Kumluk plajındaki işletmelere gerekli ikazları yaptık. Yapılan son düzenlemeyle işletmeler kıyıda, masa, sandalye, şezlong dahil hiçbir şey bulundurmayacaklar. Plaj büsbütün halka açık olacak. Kumluk plajında işletmeler saat 18.00’den sonra kıyıya, masa, sandalyelerini koyabilecekler.”

‘ÖZEL FİRMALARA VERİLEN PLAJIN ÇÖPÜNÜ BEN ALIYORUM, YOLUNU BEN YAPIYORUM’

“Biz Bakanlıktan kıyıları bize vermesini istemiyoruz. Biz kıyıların işletmesini birlikte yapalım teklifinde bulunuyoruz. Bakanlığın özel firmalara verdiği plajın çöpünü ben alıyorum, yolunu ben yapıyorum, duşunu, tuvaletini ben yapıyorum. Bakanlık bizle birlikte yapmazsa özel işletmelere verirse asla başarılı olamaz. Mesela Palamutbükü’nde imar yok. Burası farklı bir yapıda oradaki iskelelerin ruhsatlı olup olmadığını bilmiyorum. Burada kontrol yapması gereken kurum bakanlık.”

OTELCİLERDEN ŞEZLONG SAVUNMASI

Konuyla ilgili Bodrum Otelciler Derneği Başkanı Ömer Faruk Dengiz de görüşlerini paylaştı. Yaşanan yansıları bir cadı avına benzeten Ömer Faruk Dengiz, işletmelerin haklı olduğunu, mevzuat çerçevseinde devlete ödeme yaptıklarını söyledi. Dengiz şöyle konuştu:

“Kıyı işgali çok geniş bir husus, bu mevzuda tek taraflı konuşmak gerçek olmaz. Plajların halkın olduğu konusunda hem fikiriz. Bana nazaran kıyıya şezlong koyan işletmeler de kendilerince haklılar, onların yaptığında da uygunluk olduğunu düşünüyorum. Bizim de bir hakkımız olduğunu düşünüyorum. Yunanistan’a, İtalya’ya ve İspanya’ya giderseniz de o denli. Bu durumun Türkiye’ye has bir durumu yok. Yunanistan’da kıyılar fiyatsız diyorlar. Hayır, orada da harcama limiti var. Harcama limitleri Yunanistan’da uygun olabilir. Herkes bir cadı avına girmiş durumda, plajlar halkındır, diye. Otelciler de halk değil mi? Otelciler kıyıları kullanmak için ecri misil ödüyorlar. Mevzuat çerçevesinde devlete ödeme yapılıyor. Denize sıfır meskeni olanlar ne olacak. Kıyıyı kullanamayacaklar mı?”

Kültür ve Turizm Bakanlığının Turizm Cenneti Bodrum’da 4 Halk Plajı, Marmaris’te ise 1 halk plajı bulunuyor. Bakanlığın Yalıkavak kıyıları herkese açık 5 yıldızlı halk plajının ise önümüzdeki günlerde hizmete gireceği öğrenildi.

patronlardunyasi.com