Derimod’un kurucusu ve patronu Ümit Zaim, markasının 50 yıllık yolculuğunu anlattı, dinleyenleri Türkiye’nin yakın tarihine hoş bir yolculuğa çıkardı

Burak ARTUNER
Ümit Zaim, kız kardeşi Zerrin Zaim’le birlikte 1974’te Zeytinburnu’nda 4 dikiş makinesi ve 10 çalışanı ile kurduğu Derimod’u, 2024’te yaklaşık 200 milyon dolar ciroyla kapatan Türkiye’de deri bölümünün en markalarından biri yapmayı başarmış bir iş insanı.
Ümit Zaim, dün İstanbul Perakende Günleri’nin başında “50 yılın hikâyesi” başlıklı söyleşide, markasının doğuşunu anlatırken, birinci olarak İstanbul Erkek Lisesi’nde okuduğunu ve deri kesiminde dayısının yanında çalışmaya başladığını anlatıyor.
A4 KAĞIDINA YAZILAN İKİ SÖZLE DOĞAN MARKA
İşi öğrendikten sonra başında “Bu işi bende yapabilirim” fikrinin olgunlaştığını ve kendi işini kurmak için işten ayrılmaya karar verdiğini belirten Zaim, markanın doğduğu günü şöyle aktarıyor: “İçimde bir hayal vardı… Hoş deri ceketler yapmalıyım, bunları yurt dışına satmalıyım. Çalıştığım firmadaki son günümde elime bir A4 kağıt aldım. Kendi kendime ‘Deriyi modaya sokmalıyım…’ diye tekrarlıyordum. O vakitler Türkiye’de deriyi, sürücüler, polisler, bakkallar giyiyor, daha çok korunmak için. Aldım bir A4 kağıdı, bir tarafına Deri, bir tarafına moda yazdım. ‘Deriyi modaya sokmalıyım’ niyetiyle, işte bu türlü doğdu Derimod.”
MERCEDES ÜRET, AYAKKABI ÜRETME
Ümit Zaim, Derimod’un ayakkabı işine girişini de şöyle aktarıyor:
“Deri işlerimiz çok düzgün gidiyordu o yıllarda. Zeytinburnu kıyı yolundaki mağazamıza inanılmaz bir talep var. Sonra 1990’larda bir AVM furyası başladı. Biz de artık önde gelen markalardan biri olmuşuz ve bizi de AVM’ciler istiyor. Biz 8-10 tane mağaza açtık AVM’lerde. Kışın işler uygun gidiyor, ama yaz geliyor bizim satışlar düşüyor. Yazın ceket satamıyoruz. Ve ziyan etmeye başladık. Ne yapacağız sonra kız kardeşim Zerrin dedi ki, ‘Biz sanki ayakkabıya mı girsek?’ Tamam dedim, girelim. Fakat biz ayakkabının A’sını bilmiyoruz. Kardeşim ben ayakkabının başına geçeyim, sen derinin başında kal. O denli bir iş kısmı yaptık. Ayakkabı işi o kadar sıkıntı ki bir ayakkabıda 38 yahut 42 kesim var. Bana nazaran dünyanın en güç işi. Mercedes üret ayakkabı üretme o kadar sıkıntı. Lakin çok şükür 25 yıl geçti ayakkabıda. Yavaş yavaş, yavaş yavaş gelişti işimiz ve artık A-B segmentinde çok hoş bir yere geldik.”
50 YILDIR SÖYLENEN O CÜMLENİN KISSASI
Geçen müddette pek çok ekonomik krizin yaşandığını, bunları nasıl atlattıklarını, çalışanlarını nasıl motive ettikleri sorusuna da Ümit Zaim, bir anısını aktararak cevap veriyor:
“Zeytinburnu’ndaki mağazasını açmışız, 600 metrekareye dünyanın harcamışız. O sıralarda Sanayi Odası Meclis Başkanı Ertuğrul Soysal ziyarete geldi. Benim niyetli olduğumu görünce Ertuğrul Bey şöyle dedi, ‘Ümitçiğim bak, anladım ben sen biraz tedirginsin. Bu sene güç bir sene, şayet bu seneyi geçersek bundan sonra kimseye bir şey olmaz, bize karada vefat yok, kâfi mi bu seneyi geçelim’, ‘Tamam’ dedim. 50 sene geçti… ‘Bu seneyi geçersek karada mevt yok’ cümlesini ben her sene dinledim. Hatta geçen hafta bu türlü bir toplantıdaki bir konuşmacı yeniden ‘Sevgili endüstriciler aman dişinizi sıkın. Bu seneyi geçerseniz karada mevt yok’ dedi. Kendimi tutamayıp gülmeye başladım, sordular, ‘Ümit Bey, neye gülüyorsunuz?’ ‘Ben de ya sizin bu söylediklerinizi biz çoktan unuttuk’ diye karşılık verdim.”
KİĞILI ANISIYLA “TÜRK TARZI FİZİBİLETE” SALONU KAHKAHAYA BOĞDU
Yakın etrafında çok sık kullandığı “Türk adabı fizibilite” kavramına da değinen Ümit Zaim, bu kavramı, Abdullah Kiğılı’yla yaşadığı bir anısını anlatarak açıklıyor:
“İngiltere’de Oxford Street’te bir mağaza açacaksınız. Ne yaparsınız, kiralama firmasına gidersiniz, o mağazanın önünden kaç kişi geçiyor, kaçı erkek, kaçı bayan, kaçı İngiliz kaçı yabancı, cumartesi-pazar günü kaç kişi geçiyor, güneş mağazanın vitrininde kaç saat kalıyor. Mağaza bizde nasıl oluyor? Cumartesi günü zıırrr telefon, Abdullah Kiğılı: Ümit. Buyur baba! Artık ben Denizli’deyim. Burada çok hoş bir AVM var, ben dolaştım, ben Kiğılı olarak hoş bir yer tuttum. Yanını da sana tuttum. Pekala baba, iyi uğurlu olsun. İşte ben buna Türk yolu fizibilite diyorum. Dünyada fizibilite, Türkiye’de görebilite…”
“GERGİN CİLDİN OLMAYABİLİYOR LAKİN ESKİSİ KADAR DA GERGİN OLMUYORSUN…” Ümit Zaim’in bu kelamlarına salonu dolduranlar kahkahalar ve alkışlarla eşlik ediyor. Ümit Zaim’in gençlik ve olgunlukla söylediği şu kelamlar de dinleyiciler tarafından bol alkış alıyor: “Şimdi Suat’cığım. Evet eskisi kadar gergin bir cildin olmayabiliyor ancak eskisi kadar gergin de olmuyorsun. Ruhunda eskisi kadar gergin olmuyor…”
DÜSSELDORF HAVALİMANI’NDAKİ BİR ÇİFTİN KONUŞMASINDAKİ TÜRKİYE AYRINTISI
Ümit Zaim, yıllar evvel Türkiye’nin algısı açısından Düsseldorf Havalimanı’ndaki bir kafede şahit olduğu bir olayı da aktarıyor:
“Şimdi biz Türkiye’de deriyi modaya soktuk. Sonra ihracat çok yeterli gidiyor. Biz Derimod olarak deri kesimine lokomotif olduk. Öteki bütün derici arkadaşlarla birlikte bir de Deri Tanıtım Kümesi kurduk. Bütün havalimanlarını billbordları doldurmaya başladık. İtalyan Pizza-Turkish Leather, Rus havyarı- Turkish Leather, İsviçre çikolatası- Turkish Leather. Doldurduk bütün billboardları. Yetmedi, biz nitekim manyakmışız, ABD’de New York Moda Haftası’nda bütün otobüsleri o vakit dünyanın en meşhur, tanınan modeli Cindy Crawford’un Türk deri eserleri giymiş fotoğraflarıyla donattık. Beş yılda Türk derisi, dünyada konuşulmaya başlandı. Beşerler Türkiye’ye tatile geldiklerinde Türk deri eserleri alıp ülkelerine o denli dönüyorlardı. Ondan sonra bir gün Düsseldorf’ta havalimanında bir kafede uçağı beklerken, yan masada bir çift sohbet ediyordu. Kulak konuğu oldum, Almanca’da bildiğim için bunlar belirli ki evlenecekler balayına gidecekler. Nereye gideceklerini tartışıyorlar ortalarında. Adam İngiltere, İtalya, Yunanistan’a gidelim diye seçenekler sunarken, kız birden ‘Türkiye’ye gidelim’ diye çıkıştı. Adam şöyle dedi birden, ‘Ne o Türkiye’ye deri almaya mı gideceksin?’ O kelamı duyar duymaz anladım ki biz bu tanıtım işini başarmışız.”
YAKIN DOSTU EROL EVGİN’DEN SÜRPRİZ: 60 YILLIK HAYALİYDİ
Programın sonunda ise İstanbul Erkek Lisesi’nde yatılı kaldıkları devirden beri arkadaşı olan Erol Evgin sahneye gelerek, Ümit Zaim’e beğenilen bir sürpriz yaptı. Erol Evgin, Ümit Zaim’in lise yıllarından itibaren deri işine meraklı olduğunu anlatarak, “Ümit müsaade günlerinde bile Kapalıçarşı’ya giderek deri ceketlere bakmaya giderdi.
Aslında bu iş onun 60 yıllık hayali, markası 50 yaşında lakin hayali 60 yıllık. Ben de lise yıllarımda müzikle ilgileniyordum ve hayalim müzisyen olmaktı benim hayalim de gerçekleşti. İkimiz de bu türlü takıntılarımız vardı. Çok şükür takıntılarımız devam ediyor. O Türk derisini dünyaya tanıttı, çok kıymetli ve pahalı şeyler yaptı” dedi. Erol Evgin, bu kelamlarının akabinde Ümit Zaim için canlı olarak, “Hep Bu türlü Kal” isimli müziğini seslendirdi. Ümit Zaim, kız kardeşi Zerrin Zaim için de küçük bir kuple rica etti. Erol Evgin Derimod Yönetim Kurulu Eş Lideri Zerrin Zaim için de yeni bir müziğinden bir kuple sundu. Programın sonunda ise Ümit Zaim’i birinci kutlayanlar oğulları Derimod CEO’su Murat Zaim ve Yönetim Kurulu Lider Yardımcısı Ali Zaim oldu.
patronlardunyasi.com